Bandyk, Jan

Zgłoszenie do artykułu: Bandyk, Jan

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Nazwisko:

Bandyk, Jan

Data urodzenia:

1872

Miejsce urodzenia:

Babice nad Sanem

Data śmierci:

31 października 1942

Miejsce śmierci:

Komi

Informacje

Multiinstrumentalista, nauczyciel gry na instrumentach. 10 lutego 1940 r. wraz z całą rodziną zesłany na Sybir.

Trudno ustalić, gdzie i w jakich okolicznościach nauczył się grać na instrumentach, ale jego umiejętności były wystarczające, by uczyć innych. Umiał grać również jego brat Sebastian.

W 1921 r. Jan Bandyk, jego brat Sebastian i siostra Katarzyna Lach oraz całe ich rodziny osiedlili się w Trościańcu (pow. Buczacki, woj. tarnopolskie), gdzie pojechali kupić ziemię parcelowanego majątku. Wówczas miejscowość nazywała się Trościańce i tak jest nazywana do dziś, choć oficjalnie nazwa została zmieniona na Trościaniec. Do wyjazdu namówił Jana Bandyka ksiądz greckokatolicki ze Skopowa, Polak z pochodzenia, który jechał do Trościańca zbudować nową cerkiew. Wszyscy w okolicy żyli w zgodzie niezależnie od wyznania: w Trościeńcu byli katolicy, grekokatolicy, Żydzi i Polacy Rusini. Jan Bandyk uczył swoje dzieci oraz dzieci Rusinów–Ukraińców. Początkowo instrumentów było za mało, więc dzieci musiały się nimi wymieniać. Po pewnym czasie Towarzystwo Szkoły Ludowej sfinansowało zakup instrumentów, więc nauką muzyki można było zająć się na szerszą skalę. W Domu Ludowym zorganizowano orkiestrę ludową, która upowszechniała polską pieśń patriotyczną, pieśni legionowe. Uczono tam także dumek oraz pieśni cerkiewnych. W Polskim Domu Ludowym w Trościańcach przygotowano przedstawienie Krakowskie Wesele, które wystawiono 3 maja 1930 r. w Domu Ludowym w Buczaczu.

Rodzina Bandyków była bardzo muzykalna: Jan Bandyk grał na wielu instrumentach, być może wszystkich, do których miał dostęp. Jego syn Władysław grał na skrzypcach, córka Maria na mandolinie, córka Józefa na cytrze, bałałajce i oudzie, syn Stanisław na skrzypcach, trąbce i innych instrumentach dętych, córka Genowefa na mandolinie, syn Wiktor na skrzypcach i akordeonie, pasierb Stanisław na perkusji. Skrzypce były instrumentem podstawowym, na których grała większość. Wiktor Bandyk, syn Jana, miał ich kilka. Wg opowiadań Jan Bandyk miał prawdziwego Stradivariusa.

Przed II Wojną Światową był to prawdziwy, duży zespół.

Po wojnie osiedlili się w miejscowości Owiesno i tam grali już tylko jako kapela, głównie na uroczystościach rodzinnych, weselach i w domu. Spotykali się wszyscy ci, którzy przeżyli wywózkę i powrót do Polski. Podczas spotkań najczęściej śpiewali Dziesiąty luty będziem pamiętali.

Muzyka wykonywana osobiście towarzyszyła im zawsze: przy zabawie i spotkaniach towarzyskich podczas spotkań przed II Wojną Światową, w czasie wojny na froncie oraz podczas powrotu z pracy już po wojnie na ziemiach odzyskanych w Dzierżoniowie[1].

Bibliografia