Tytuł: |
Żołnierska rzecz: zbiór pieśni wojskowych
Bednarowicz, Jędrzej (wybór, opracowanie) |
Data wydania: |
1965 |
Miejsce wydania: |
|
Data druku: |
październik 1965 |
Miejsce druku: |
Warszawa: Wojskowe Zakłady Graficzne |
Typ publikacji: |
śpiewnik |
Sygnatura: |
Publikacja była pierwszym, tak obszernym zbiorem pieśni żołnierskiej w latach powojennych. Autorzy postanowili wybrać i opracować śpiewnik popularny, który będzie odpowiadał preferencjom wymagających koneserów, jak również potrzebom zwykłych miłośników polskiego dorobku muzycznego. Nadrzędnym celem Jędrzeja Bednarowicza oraz Stanisława Wernera było sporządzenie odpowiedniego wyboru utworów – syntezy. Ze względu na różnorodną tematykę dzieł, ich powstanie w istotnym momencie historycznym lub w wyniku impulsu bądź emocji, zróżnicowany poziom merytoryczny, przygotowanie tego zbioru stanowiło bardzo trudne zadanie. Autorzy zdecydowali się na trójpodział całości wydawnictwa:
– „Pieśni historyczne” – stanowią pierwszą część śpiewnika i obejmują pieśni, które są świadectwem ważnych wydarzeń w dziejach Polski,
– „Pieśni frontowe i partyzanckie” – drugi rozdział to przegląd najbardziej znanych utworów z okresu walk wojennych, które towarzyszyły żołnierskiej tułaczce,
– „Nowe pieśni i piosenki” – jest to najobszerniejszy element całości zbioru, gdyż kumulowała się tutaj odpowiedź na zapotrzebowanie wśród odbiorców na współczesną twórczość żołnierską.
Bednarowicz i Werner we wstępie do publikacji wyraźnie określili swój stosunek do pieśni wojskowych: „Ktoś kiedyś powiedział, że piosenka wojskowa jest drobną monetą wielkiej sprawy. Ale to tylko część prawdy: ona jest po prostu potrzebna. Chciałoby się powiedzieć: ciągle jeszcze potrzebna. Nie tylko dlatego, że jest emocjonalną odbitką mijających dni i związanych z nimi wydarzeń: pochwałą bohaterów i plakatem mobilizacyjnym; refleksją nad naszym dzisiaj; przestrogą przed niebezpieczeństwem; lirycznym uśmiechem czy żartem... Również dlatego, że weszła w skład podstawowego zasobu wzruszeń i nawyków współczesnego Polaka. Słowem jest potrzebna, bo jest lubiana.”
Śpiewnik został opatrzony trzema spisami treści:
– według kolejności zamieszczonych utworów,
– alfabetyczny według incipitów,
– alfabetyczny według tytułów.
Ponadto autorzy wyposażyli publikację w odpowiednią liczbę komentarzy oraz przypisów, a także ustalili w wielu przypadkach autorstwo i datę powstania pieśni, co wyeliminowało wcześniejsze, mylne domniemania.