Irena Krahelska w oparciu o wojenny notatnik Krystyny Krahelskiej ustaliła, że Kołysanka została napisana, podczas pobytu autorki w Puławach. W okresie świąt Bożego Narodzenia nauczyła słów i melodii „Andrzeja Czarnego” – Witolda Krassowskiego, żołnierza z pułku Armii Krajowej „Baszta”, który miał zawieźć tę piosenkę oraz nastrojowego Kujawiaka do Warszawy.

Prócz wersji oryginalnej istniały jeszcze dwie wersje Kołysanki. W pierwszej, mimo drobnych zmian, został zachowany w całości tekst Krystyny Krahelskiej. W drugiej bezimienny autor pozmieniał nieco dwie pierwsze zwrotki i dopisał trzecią (por. wersja 2). Warto dodać, że „smutna rzeka” jak wynika z zapisów autorki to rzeka Szczara, w rodzinnych Mazurkach^[1].

Od 1942 r. utwór śpiewany był przede wszystkim w oddziałach leśnych Lubelszczyzny, gdzie autorka przebywała w tym czasie w okolicy Puław i we Włodawie^[5].

Kołysankę drukowano m.in. w Pieśniach polskich wydanych w 1945 r. w Brunszwiku, w zbiorku Pieśni narodowe, artystyczne, partyzanckie, ludowe wydanym w 1945 r. w Łodzi^[1], w ósmym numerze tygodnika „Orka” (28 lipca 1957)^[5], w Śpiewniku Władysława Cichockiego, który ukazał się w 1963 r. w Warszawie, oraz w zbiorku Smutna rzeka, wydanym w XX rocznicę Powstania w Londynie i poświęconym wyłącznie Krystynie Krahelskiej-„Danucie”^[1].

Piąty i szósty wariant tekstu został nadesłany przez uczestników w ramach konkursu zorganizowanego staraniem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej oraz redakcji tygodnika „Nowa Wieś”.

W 1946 r. pieśń opublikował J. K. Lasocki według zapisu Władysława Szubzdy (Pieśni narodowe, artystyczne, s. 18). Wersja tam podana różni się od obecnie stosowanej zastosowaniem rytmu punktowanego na pierwszej części taktu (t. 2, 3, 6, 8, 10), na trzeciej części taktu (t. 3) oraz brakiem synkopy w t. 6, 10. Tok melodii jest identyczny w obu zapisach z wyjątkiem drobnej odmiany w takcie kadencyjnym^[4].