Zgłoszenie do artykułu: Warszawianka

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Tytuł:

Warszawianka

Warszawianka 1905 r.

Śmiało podnieśmy sztandar nasz w górę

Naprzód, Warszawo!

Warszawianka II

Nowa Warszawianka

Autor słów:

Święcicki, Wacław

Autor muzyki:

Pławiński, Józef[2], [6], [7], [12]
Melodia skomponowana przez powyższego autora oparta jest częściowo na motywach Marsza Żuawów.

Wolski, Włodzimierz[4], [10]

nieznany[1], [3], [5], [9]

Melodia:

utworu Marsz Żuawów[5], [7]

Data powstania:

1880

Miejsce powstania:

Warszawa

Informacje

Jest to tak zwana Rewolucyjna Warszawianka. Pieśń powstała w 1880 r. w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. Autorem słów jest Wacław Święcicki (1848–1890)[2]. Pieśń zyskała szczególną popularność nie tylko w kraju, ale i za granicą, zwłaszcza wśród walczącego z caratem proletariatu rosyjskiego[6]. Śpiewana podczas rewolucji w 1905 r(1). dla następnych pokoleń na zawsze stała się Warszawianką 1905 r. Melodię opartą na motywach Marsza Żuawów ułożył i opracował inny więzień, jeden z pierwszych socjalistów polskich – Józef Pławiński[2].

Tekst utworu wydrukowano po raz pierwszy w czasopiśmie Proletariat 15 września 1883 r[5].

(1) Rok 1905 był rokiem walki narodowej i rewolucyjnej z caratem. Walkę prowadziły organizacje niepodległościowe, polityczne i społeczne.

Jednym z najwybitniejszych działaczy niepodległościowych tej doby był Józef Piłsudski. Obok niego pracowali: Bolesław Limanowski, Jan Jur-Gorzechowski (bohater słynnego uwolnienia z więzienia na Pawiaku w Warszawie dziesięciu więźniów, skazanych na katorgę), Stefan Okrzeja, Józef Mirecki, Baruch Szulman i wielu innych. Walka rewolucyjna polegała głównie na demonstracjach i wiecach ulicznych, na zamachach na dygnitarzy i szpiegów carskich, na niszczeniu urzędów i konfiskatach pieniędzy rządowych (zdobyte w ten sposób środki obracano na walkę niepodległościową). Ruch rewolucyjny ogarnął wszystkie najważniejsze ośrodki miejskie Królestwa Polskiego i Litwy, przy czym główną rolę w walce odgrywała Organizacja Bojowa Polskiej Partii Socjalistycznej (OB PPS). Walka prowadzona z niesłychanym poświęceniem, niestety bez udziału i poparcia ze strony społeczeństwa, zakończyła się klęską rewolucjonistów. Wśród całego szeregu wywiezionych na katorgę, zamkniętych w twierdzach, rozstrzelanych i powieszonych uczestników rewolucji, widnieją nazwiska: Mireckiego, Szulmana, Barona i Okrzei. Zginęli oni na szubienicy z okrzykiem na cześć Polski Niepodległej[8].

Bibliografia

1. 

Kalicka Felicja, Olearczyk Edward, Polskie pieśni rewolucyjne z lat 1918–1939, Warszawa, Książka i Wiedza, 1950, s. 29–31.

2. 

Bednarowicz Jędrzej, Werner Stanisław, Żołnierska rzecz: zbiór pieśni wojskowych, Warszawa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965, s. 45–47.

3. 

Waśniewski Zbigniew, Kaszycki Jerzy, To idzie młodość: śpiewnik jednogłosowy, Kraków, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1962, s. 13, 14.

4. 

Woźny Michał, Jeszcze jeden mazur dzisiaj: pieśń w łatwym układzie na fortepian, Kraków, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 76, 77.

5. 

Adrjański Zbigniew, Śpiewnik „Iskier”: pieśni i piosenki na różne okazje, wyd. 2, Warszawa, Wydawnictwo „Iskry”, 1976, s. 22, 23, 399.

6. 

Prosnak Jan, Siedem wieków pieśni polskiej: śpiewnik dla młodzieży z komentarzem historycznym, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1979, s. 179, 180.

7. 

Wójcicki Antoni, Cieślak Antoni, Polskie pieśni i piosenki: śpiewnik polski, Warszawa, Wydawnictwo Polonia, 1989, s. 61, 62, 204.

8. 

Cepelli Jan, Śpiewnik strzelecki szkoły junaka: dla organizacyj przysposobienia wojskowego, Warszawa, Główna Księgarnia Wojskowa, 1933, s. 163, 164.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora tekstu oraz muzyki utworu.

9. 

Bekier Elżbieta, Niech rozbrzmiewa wolny śpiew: śpiewnik, Warszawa, Książka i Wiedza, 1952-07, s. 345, 346.

10. 

Pilecka Ligia, Tam na błoniu błyszczy kwiecie: śpiewnik historyczny, wyd. Wyd 1 2 rzut, Kraków, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1985, s. 134.

11. 

Czerniawski Tadeusz, Polskie pieśni rewolucyjne, Warszawa, Lublin, Księgarnia Robotnicza, 1920, s. 6, 7.
W publikacji znajdują się dwie pierwsze zwrotki utworu.

12. 

Adrjański Zbigniew, Złota księga pieśni polskich: pieśni, gawędy, opowieści, Warszawa, Bellona, 1994, s. 159, 160.

Finansowanie

Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.