Tytuł: |
Pierwsza kadrowa |
|
Pieśń pierwszej kompanii kadrowej |
|
Kadrówka |
|
Raduje się serce... |
|
Marsz Pierwszej Kompanii Kadrowej |
|
Piosnka kompanii kadrowej |
Klasyfikacja: |
pieśń legionowa |
Autor słów: |
|
Łęcki, Wacław Kazimierz[1], [8], [10], [12] |
|
Autor muzyki: |
nieznany |
Melodia: |
andrusowskiej piosenki znad Wisły Siwa gąska, siwa, po Dunaju pływa[1] |
warszawskiej piosenki brukowej Siwa gąska siwa – po Wisełce pływa...[7] |
|
Data powstania: |
sierpień 1914 |
Piosenka ta powstała w czasie kilkudniowego marszu I Kompani Kadrowej, w dniach 6–12 sierpnia 1914[9].
W artykule Narodziny Kadrówki zamieszczonym w specjalnym numerze „Muzyki” (1935, nr 5–7) żołnierz Kompanii Kadrowej Wacław Łęcki-„Graba” wspominał okoliczności powstania popularnej piosenki: „Nocą z 5 na 6 sierpnia wyszliśmy, mijając pod parkiem Jordana salutującego w milczeniu Komendanta. Niepewność skończyła się niebawem: u końca parku zamiast pod Kopiec Kościuszki skręciliśmy w prawo – w stronę granicy. Cicho obchodziliśmy Kraków, gdzie mogli nas zatrzymać Austriacy. Gdzieś koło Prądnika zatrzymał nas jadący bryczką nasz ‘intendent’, obecny gen. Litwinowicz i uraczył bułkami i kiełbasą nasze puste od wczoraj żołądki. Nastrój poważny poweselał, rozłożyliśmy się na trawie, a na środek drogi, zagryzając bułkę, wystąpił Oster i z miejsca zaśpiewał nam piosenkę, która tak oddawała nasz nastrój w tej chwili, że raz podchwycona już nie zeszła z ust kompanii naszej i obiegła rychło pułk cały i całe Legiony... A melodia pieśni? Nie nastarcza ona żadnych problemów. Tekst ułożony został do znanej i śpiewanej w Strzelcu melodii andrusowskiej piosenki znad Wisły Siwa gąska, siwa, po Dunaju pływa”.
W tym samym artykule Wacław Łęcki-„Graba” przyznał się do autorstwa dwóch zwrotek: szóstej (A gdy się szczęśliwie zakończy powstanie) oraz ostatniej:
Może by nas wcale nie bolały nogi,
Gdyby komendanci nie skracali drogi[1].
I Kompania Kadrowa złożona z uczniów letnich strzeleckich szkół wojskowych Związków (krakowskiej) i Drużyn (w Nowym Sączu)[7] – pierwszy od czasów Powstania Styczniowego regularny oddział Wojska Polskiego. O świcie 6 sierpnia 1914 r. wyruszył z krakowskich Oleandrów (park, teren wystawy rolniczej, miejsce koncentracji i mobilizacji wojska) do walki z wojskami rosyjskimi. Z tą pieśnią Pierwsza Kadrowa, pod wodzą J. Piłsudskiego, wkroczyła 12 sierpnia 1914 r[12]. o godzinie 1 popołudniu[2].
Pieśń pierwszej kompanii kadrowej, złożonej z uczniów letnich strzeleckich szkół wojskowych Związków (krakowskiej) i Drużyn (w Nowym Sączu)[7].
por.: Polskie pieśni wojenne i piosenki obozowe, Zebrał Ad(am) Z(agórski), Piotrków 1915, s. 55–56 (pt. Pierwsza Kadrowa); Biernacki-„Kostek” Wacław, Marsze i piosenki Brygad Piłsudskiego, Kraków 1915, s. 4–5 (pt. Kadrówka)[1].
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007–2013.