Wariant 1
StrzałkaPłynie Wisła, płynie Wisła, płynie,
Rozłożył się Moskal – świnia na polskiej krainie,
na polskiej krainie.
Cesarz wydał rozkaz – stanęli Polacy:
Ej, poznasz ty, podły Mochu, co są Krakowiacy,
co są Krakowiacy.
Poczekaj, Moskalu! Poczekaj psia duszo!
Maszeruje pułk trzynasty(1) – na proch cię rozkruszą,
na proch cię rozkruszą.
A jak Krakowiaków już w boju nie stanie,
Da ci łupnia pułk dwudziesty(2) – przyjdą Sądeczanie,
przyjdą Sądeczanie.
Pięćdziesiąty szósty(3) – zna się na bagnecie,
Co mu Moskal w drodze stanie, to go zaraz zmiecie,
to go zaraz zmiecie.
Rzeszowska czterdziestka(4) – to Mazur to Mazura,
Moskal zaraz daje dęba, ino krzykną: hurra!
ino krzykną: hurra!
Pięćdziesiąty siódmy(5) – też dobry do szabli,
Niech zatrąbią do ataku, walą, jakby diabli,
walą, jakby diabli.
Z szesnastki landwery(6) – śmiać się nie należy,
Już tam nie ma żywych szukać, gdzie ona uderzy,
gdzie ona uderzy.
Pytajcie Moskali, który pułk morowy,
To wam powie, że najgorszy jest cieszyński stowy(7),
jest cieszyński stowy.
Widzisz, nasz Cesarzu(8), jakich masz Polaków,
Daj ci Boże, żebyś złączył Warszawę i Kraków,
(1) 13 Galizisches Infanterie Regiment „Jung Starhemberg”. Sztab pułku stacjonował w Troppau. Jeden batalion oraz obwód kompletujący (rekrutacyjny) znajdował się w Krakowie (tzw. „Krakowskie Dzieci”). W składzie I korpusu pułk wziął udział w bitwach: pod Krasińskiem, Trzcianką, następnie walczył nad Nidą, później w kompanii bukowińskiej. 31 października 1918 r. żołnierze 13 pp wzięli udział w rozbrajaniu Austriaków w Krakowie.
(2) 20 Galizisches Infanterie Regiment „Heinrich, Prinz von Preussen”. W Nowym Sączu (obwód kompletujący) znajdował się jeden batalion. Dowódcą pułku był m.in. późniejszy Komendant Legionów, Stanisław Puchalski.
(3) 56 Galizisches Infanterie Regiment „Graf Daun”. Sztab pułku znajdował się w Krakowie, 3 batalion oraz obwód kompletujący w Wadowicach. Pułk brał udział w bitwie pod Kraśnikiem oraz odegrał ważną rolę w czasie operacji gorlickiej (wspólnie z 100 pp zdobył wieś Łużna oraz wzgórze Pustki).
(4) 40 Galizisches Infanterie Regiment „Ritter von Pino”. Sztab pułku oraz obwód kompletujący znajdował się w Rzeszowie.
(5) 57 Galizisches Infanterie Regiment „Pronto zu Sachsem-Coburg-Saalfeld”. Sztab pułku oraz obwód kompletujący znajdował się w Tarnowie.
(6) Landwehrinfanterieregiment Krakau Nr 16. Sztab 16 pułku obrony krajowej wraz z obwodem kompletującym (do którego wchodziły też Wadowice) znajdował się w Krakowie.
(7) 100 Schlesis-Mährisches Infanterie Regiment „Von Steinsberg”. Sztab pułku znajdował się w Krakowie, natomiast obwód kompletujący w Cieszynie. Pod dowództwem późniejszego generała Franciszka Latinika walczył obok 56 pp w bitwie pod Gorlicami.
(8) Franciszek Józef I (1830–1916) – cesarz Austrii (1848 –1916) i król Węgier (1867–1916).
Wariant 2
StrzałkaPłynie Wisła, płynie
po polskiej krainie,
A dopóki Wisła płynie,
Polska nie zaginie!
Po polskiej krainie
Moskal hulał sobie,
Jakby już Polacy wszyscy
dawno byli w grobie.
(...) Za trzynastką wali,
co ino sił stanie,
Naprzód śmiało pułk dwudziesty –
Idą Sądeczanie.
Pięćdziesiąty szósty –
to też nie „łaziki” –
Celnie strzela i ma ostre
żądła – bagneciki.
W pięćdziesiątym siódmym –
chłop w barach szeroki –
Do ataku walą z ogniem
jakby jakie smoki!
Landwera szesnastka
też nie od parady –
Gdy się ruszy, Moskal zmyka,
bo nie daje rady!
A jest jeszcze jeden
pułk także morowy –
I Moskale go poznali –
to cieszyński stowy!
Dalej, chłopcy, dalej,
poplujcie-no w garście:
Żeby Moskal znał rok: Tysiąc
dziewięćset czternaście![3]
1. |
Roliński Adam, A gdy na wojenkę szli Ojczyźnie służyć...: pieśni i piosenki żołnierskie z lat 1914–1918: antologia, wyd. 2, Kraków, Księgarnia Akademicka, 1996, s. 191, 192, 421, 422. |
2. |
Rączkowski Józef, Pieśni i piosenki wojenne. Cz. 1, Kraków, 1915, s. 16, 17. |
3. |
|
4. |
Mroczek Wilhelm Zbyszko, Pieśni Legionów Polskich 1914–1915 z melodyami. Z. 1, Kraków, Mroczek, Zbyszko Wilhelm, 1915, s. 41. |
