Melomani, później Hot Club Melomani, zespół jazzowy utworzony na przełomie 1950 i 1951 r. przez Jerzego Matuszkiewicza. Skupiał muzyków amatorów Łodzi i Krakowa, potem także Warszawy i Poznania. Początkowo tworzyła go grupa muzyków związanych wcześniej z działającym przy Polskiej YMCA w Łodzi Klubem Melomani: Jerzy Matuszkiewicz – cl., ten. sxf., lider, Witold Kujawski – cb., Witold Sobociński – dr., Andrzej Trzaskowski – pf., Andrzej Wojciechowski – tr. Powstanie zespołu zbiegło się w czasie z realizacją nowych planów rozwoju polskiej muzyki, określonych na Zjeździe Kompozytorów i Muzykologów Polskich w sierpniu 1949 r. Uprawianie i słuchanie jazzu uznano za przejaw sympatii dla wrogiej ideologii. Muzyka jazzowa miała zniknąć z estrady i anteny radiowej. Lata te w dziejach jazzu polskiego nazwano okresem katakumbowym. Melomani i inne działające wówczas zespoły grały jazz na balach i w prywatnych mieszkaniach. Konspiracyjne uprawianie jazzu w tamtych latach jest tematem jednego z wątków filmu Był jazz (reż. Feliks Falk).

W 1952 r. do zespołu dołączył drugi pianista Krzysztof Komeda. Jego koncepcje muzyczne sprawiły, że pod nazwą Hot Club Melomani zaczęły działać dwa zespoły – tradycyjny i nowoczesny. Grali w nich m.in.: Roman Dyląg – cb., Andrzej Kurylewicz – pf., Lesław Lic – cl., Zbigniew Namysłowski – tbn., Antoni Studziński – dr., Jerzy Tatarak – bar. sxf., Alojzy Thomys – alt sxf., bjo, Włodzimierz Wasio – tbn., Janusz Zabiegliński – cl. Śpiewały z nimi Jeanne Johnstone, Carmen Moreno i Wanda Warska. Mimo obowiązującego zakazu zespół koncertował w Łodzi, wystąpił w Rozgłośni Polskiego Radia w Krakowie, uczestniczył także w spotkaniach jazzowych z prelekcjami Jerzego Skarżyńskiego, czołowego wówczas teoretyka jazzu. W listopadzie 1954 r. z inicjatywy zespołu odbyły się pierwsze, trwające do dziś „Zaduszki Jazzowe” w Krakowie.

Od 1955 r. Melomani występowali publicznie. Wzięli udział w sławnych wówczas imprezach Jam Session nr 1 i Turniej Jazzowy oraz w programach Estrady Jazzowej pod artystyczną opieką Leopolda Tyrmanda: Studio 55, Seans z powidłami oraz Zimno i gorąco. W latach 1956–1957 zespół wystąpił na I i II Międzynarodowym Festiwalu Jazzowym w Sopocie. 5 stycznia 1958 r. zainaugurował cykl koncertów jazzowych w Filharmonii Narodowej w Warszawie. W tym samym roku przestał istnieć. Jest bohaterem hasła w telewizyjnej wersji Leksykonu Polskiej Muzyki Rozrywkowej odc. 67 (reż. Ryszard Wolański)^[1].