Tytuł: |
Za górami |
|
Małgorzatka |
Autor słów: |
nieznany |
Autor muzyki: |
nieznany |
Melodia: |
ludowa |
Data powstania: |
Utwór pochodzi z XVI w. |
Zachodniogalicyjska piosenka ludowa[1].
Pieśń żaków krakowskich z XVI w. Później przeszła do wojska i do ludu. Bardzo popularna w Legionach Polskich[2].
Małgorzatka, którą zachwycił się Julian Tuwim, a jeszcze wcześniej Leon Schiller, włączając utwór do swego Kramu z piosenkami, ma liczne wersje melodyczne i tekstowe. Z pochodzenia Małgorzatka jest dawną piosenką żakowską, prawdopodobnie napisaną przez wesołych krakowskich żaków dla nie mniej wesołej i autentycznie istniejącej karczmareczki[3].
W różnych wiekach Małgorzatka „tańcuje” z różnymi personami. Są to husarze, żołnierze, ułani, górale. W dramatycznej melorecytacji Tuwima (Z wierszy o Małgorzatce) tańczy tu ona z Cyganami! Panowie szlachta i lud pospołu chętnie wyśpiewywali Małgorzatkę na głosy, szczególnie w męskim gronie, jako że dla niewiast piosenka ta była nie zawsze obyczajna[3].
1. |
Pac-Gajewska, Krystyna, s. 110. |
2. |
|
3. |
Adrjański Zbigniew, Złota księga pieśni polskich: pieśni, gawędy, opowieści, Warszawa, Bellona, 1994, s. 36. |