Nazwisko: |
Skupień, Tomasz |
Data urodzenia: |
1955 |
Miejsce urodzenia: |
Zakopane |
Data śmierci: |
2005 |
Miejsce śmierci: |
Zakopane |
Muzykant – dudziarz i skrzypek, budowniczy instrumentów.
Jego ojciec Tadeusz Skupień był narciarzem i przedwojennym trenerem kadry, matka Irena pochodziła z rodu Galiców. W domu rodzinnym nie było tradycji muzycznych, choć oczywiście Tomasz wychowywany był w duchu kultury góralskiej. Uczył się w Technikum Budownictwa Regionalnego i w roku 1975 zdał maturę stając się zawodowym budowlańcem.
W roku 1969 został członkiem zespołu im. Bartusia Obrochty i to zaważyło na całym jego życiu. Tam po raz pierwszy zetknął się z instrumentarium podhalańskim, najpierw z piszczałkami, potem dudami czyli kozą i wreszcie skrzypcami i złóbcokami. W tym czasie podhalańskie dudy były już instrumentem praktycznie wymarłym. Ostatni dudziarz Józef Galica-Baca z Olczy – uczeń legendarnego Stanisława „Mroza” – grywał już tylko okazjonalnie, ale do niego właśnie udał się 16-letni Tomasz Skupień po porady dotyczące zarówno budowy tego instrumentu jak i wykonawstwa. Miał już za sobą pierwsze eksperymenty z budową piszczałek, przydały się one w początkach odtwarzania dud. Jego dociekliwość pozwoliła pokonać trudności rekonstrukcji, zbadać całą konstrukcję tego instrumentu, dojść do szczegółów dotyczących materiału, z którego powinien być zbudowany, by dobrze brzmiał. Początki były trudne, pierwsze instrumenty psuł, ale jak sam mówił najpierw trzeba zepsuć, żeby umieć naprawić.
W 1970 roku rozpoczął naukę gry na skrzypcach, był samoukiem, uczył się słuchając starszych skrzypków podhalańskich i ich nagrań, a także słuchając na żywo śpiewu i kapel. Rozwinął swój styl muzyczny przede wszystkim pod wpływem Władysława Obrochty, którego miał okazję słuchać przez kilka lat w zespole im. Bartusia Obrochty, który był prymistą kapeli. Wykształcił własny styl gry będący kontynuacją i rozwinięciem gry Obrochty.
Podczas swego życia wykonał prawie 70 dud podhalańskich, był prymistą kapeli, wykonał kilka sztuk złóbcoków. Jego zasługą jest przywrócenie dud do podhalańskiej tradycji, ich budowy i praktyki gry. W budowie dud wprowadził wiele modyfikacji, które – nie zmieniając charakteru instrumentu – dały więcej możliwości technicznych wykonawcom, wzbogaciły barwę dźwięku, wzmocniły siłę brzmienia. Dzięki tym zmianom budowy możliwa stała się gra kilku par dud.
Kilkakrotnie brał udział w Festiwalu kapel i śpiewaków ludowych w Kazimierzu, jako solista, prymista kapeli, w którym zdobył w sumie trzy kazimierskie Baszty, czyli główną nagrodę w 1991, 1996 i 2000 roku. Wziął również udział w konkursie „Duży – Mały”, gdzie wystąpił z synem Tomaszem grając na kilku instrumentach podhalańskich. Współpracował z Polskim Radiem niemal od początku swojej działalności. W archiwum radiowym znajdują się jego nagrania solowe (na instrumentach podhalańskich) i z kapelą dokonane w latach 1975, 1984, 1991, 1993, 2000.
Ogólnopolski Konkurs Muzyk Podhalańskich odbywający się co roku jesienią w Nowym Targu nosi jego imię[1].
1. |
http://www.muzykatradycyjna.pl/ |