Nazwisko: |
Wróblewski, Jan |
Pseudonim: |
Ptaszyn |
Data urodzenia: |
27 marca 1936 |
Miejsce urodzenia: |
Kalisz |
Saksofonista tenorowy i barytonowy, kompozytor, aranżer i dyrygent, także krytyk, publicysta muzyczny i pedagog. Uczył się gry na klarnecie i fortepianie w Średniej Szkole Muzycznej w Kaliszu. Studiował na Wydziale Mechanizacji Rolnictwa Politechniki Poznańskiej. W czasie studiów prowadził własny zespół instrumentalny, współpracował także jako instrumentalista z Kwintetem Jerzego Miliana. Zadebiutował w 1956 r. podczas koncertu z okazji otwarcia OTV w Poznaniu jako saksofonista barytonowy w Sekstecie Krzysztofa Komedy. W latach 1956–1957 brał udział w I i II Międzynarodowym Festiwalu Jazzowym w Sopocie. W czerwcu 1958 r. jako pierwszy polski jazzman grał na festiwalu jazzowym w Newport (USA). Wystąpił tam z International Newport Band, międzynarodową orkiestrą utworzoną z laureatów przesłuchań konkursowych przeprowadzonych przez dyrektora festiwalu George’a Weina w kilku krajach Europy.
Przebieg jego kariery zespołowej przedstawia się następująco:
– w latach 1958–1959 współpracował z Jazz Believers;
– w 1958 r. z zespołem Moderniści w składzie: Józef Gawrych – dr., Andrzej Kurylewicz – tr., Zdzisław Orłowski – cb., Krzysztof Sadowski – pf., Jan „Ptaszyn” Wróblewski – ten. sxf.;
– w latach 1960–1961 z Kwintetem Andrzeja Kurylewicza.
Od 1958 r. prowadzi własne zespoły:
– w latach 1958–1959 Kwintet Poznański z Wojciechem Lechowskim – g., Jerzym Milianem – vib., Stanisławem Zwierzchowskim – cb., Janem Zylberem i Jerzym Grossmanem – dr.;
– w latach 1960–1961 Jazz Outsiders z Adamem Jędrzejowskim – dr., Krzysztofem Sadowskim – pf., Juliuszem Sandeckim – cb., Stanimirem Stanczewem – tr.;
– w latach 1963–1966 Polish Jazz Quartet;
– w latach 1968–1978 Studio Jazzowe Polskiego Radia;
– w latach 1970–1977 SPPT Chałturnik;
– w latach 1973–1977 wspólnie z Wojciechem Karolakiem Mainstream;
– w latach 1978–1984 Kwartet Jana „Ptaszyna” Wróblewskiego z Andrzejem Dąbrowskim – dr., Witoldem Szczurkiem lub Zbigniewem Wegehauptem – cb., Markiem Blizińskim – g.;
– w latach 1982–1983 New Presentation z Jerzym Głodem – dr., Robertem Majewskim – tr., Henrykiem Miśkiewiczem – alt sxf., Jackiem Niedzielą – cb., Wojciechem Niedzielą – pf.;
– w latach 1984–1985 Kwartet Jana „Ptaszyna” Wróblewskiego II z Kazimierzem Jonkiszem – dr., Dariuszem Oleszkiewiczem – cb., Kubą Stankiewiczem – pf.;
– od 1992 r. Made in Poland;
– od 1993 r. Jan „Ptaszyn” Wróblewski Czwartet z Andrzejem Jagodzińskim – pf., Sławomirem Kurkiewiczem – cb., Michałem Miśkiewiczem – dr.;
– od 2000 r. Ptaszyn Wróblewski Quartet z Jackiem Niedzielą – cb., Wojciechem Niedzielą – pf. i Marcinem Jahrem – dr.;
– zespoły i orkiestry, tworzone okazjonalnie do różnych przedsięwzięć artystycznych, m.in. Trio i Kwartet Jana „Ptaszyna” Wróblewskiego, Grand Standard Orchestra, Liga Dżentelmenów, Towarzystwo Nostalgiczne Swingulans i Very Special Blend.
Współpracował także z Poznańską Piętnastką Radiową Zygmunta Mahlika, belgijską orkiestrą BRT, Studiem M-2 Bogusława Klimczuka, Big Bandem Wrocław, Orkiestrą Polskiego Radia i Telewizji Studio S-1 pod dyrekcją Andrzeja Trzaskowskiego, grupą Four, SOS, czyli Sitwą Ogromnie Swingującą Henryka Majewskiego, Extra Ball i Sounds Jarosława Śmietany.
Występował na krajowych festiwalach jazzowych i za granicą, m.in. we Francji, Belgii, Danii, Hiszpanii, Holandii, NRD, RFN, na Węgrzech, w Jugosławii, Indiach i w USA (w klubie jazzowym „Village Vanguard”). Od 1970 r. prowadzi audycję Trzy kwadranse jazzu w Programie III Polskiego Radia. Realizował autorskie programy TV pod wspólnym tytułem Jan „Ptaszyn” Wróblewski prezentuje. Prowadził zajęcia muzyczne na warsztatach jazzowych w Chodzieży i Puławach oraz za granicą w RFN, Belgii i Turcji. Dokonał licznych nagrań archiwalnych dla Polskiego Radia, płytowych, dla filmu i estrady.
Jest kompozytorem:
– koncertu na orkiestrę Wariant Warszawski;
– koncertu na saksofon barytonowy i orkiestrę symfoniczną Maestoso combinato;
– suity Czytanki na orkiestrę;
– muzyki do filmów fabularnych Pan Anatol szuka miliona (reż. Jan Rybkowski), Jej portret (reż. Mieczysław Waśkowski) i Niech żyje miłość (reż. Ryszard Ber);
– licznych utworów rozrywkowych i tematów jazzowych, m.in. Cannonbird, Bossa Nostra, Głód na pokładzie, Mól koński pałaszował gnat, Ptakówka, Smykałka, Takie sobie robaczki, Wśród życzliwych przyjaciół...;
– piosenek m.in. dla Ali-Babek, Ewy Bem, Andrzeja Dąbrowskiego, Łucji Prus, Maryli Rodowicz i Andrzeja Zauchy.
Jest laureatem:
– Złotego Saksofonu dla muzyka roku 1958 w plebiscycie magazynu „Dookoła świata”,
– wyróżnienia na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej Opole ’63 za piosenkę Ulice wielkich miast,
– III nagrody w Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim w Pradze w 1967 r. za utwór K. K’s Talking to the Band,
– nagrody Przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu za piosenkę Zielono mi i nagrody za aranżację na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej Opole ’70,
– nagrody za najlepszą aranżację na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej Opole ’75,
– I nagrody w plebiscycie Studia Gama na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej Opole ’79 za piosenkę Żyj kolorowo,
– nagrody Programu III Polskiego Radia im. Mateusza Święcickiego w 1996 r.,
– honorowej „Złotej Tarki” na Old Jazz Meeting Iława 2000.
W ankiecie Jazz Top magazynu „Jazz Forum” zwyciężył w kategorii saksofon barytonowy w latach 1983–1988 i 1992–2007 oraz w kategorii aranżer w latach 1992–2007. Jest także laureatem nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyk 2006 (tzw. Złoty Fryderyk) za całokształt twórczości. O jego pozycji w europejskim i światowym jazzie świadczą m.in. noty biograficzne w Jazz Führer (Carlo Bohländer, Karl Heinz Holler) oraz w The Encyclopedia of Jazz (Leonard Feather & Ira Gitler).
Podczas Międzynarodowego Festiwalu Jazzowego Jazz Jamboree 2004 (JVC Jazz Festval) obchodził jubileusz 50-lecia pracy artystycznej. Na koncercie inaugurującym tę imprezę wystąpił ze swoim kwartetem, Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia i solistą Henrykiem Miśkiewiczem, prezentując własną kompozycję Altiissmonica, która ukazała się także w nagraniu płytowym (CD Henryk Miśkiewicz: Altissominca Polskie Radio SA 2004). O jego życiu i twórczości opowiada książka napisana przez syna Jacka Wróblewskiego pt. Globtroter, wydana przez Książkę i Wiedzę w 2006 r[1].