Tytuł: |
Szturmówka |
|
Ej, po drogach dmie wichura |
|
Hej, po drogach dmie wichura |
|
Po okopach dmie wichura |
Autor słów: |
|
Autor muzyki: |
|
Data powstania: |
1942 |
W 1942 r. władze wojskowe i cywilne Polski Podziemnej zwróciły się do poetów i muzyków z apelem o tworzenie piosenek żołnierskich i patriotycznych. W wyniku tego wezwania wpłynęło wiele tego rodzaju utworów, które niebawem zyskały dużą popularność w kraju. Przedostały się także za granicę. Niektóre były drukowane lub powielane w tajnych drukarniach albo krążyły w odpisach. Autorstwo pieśni nie było ogółowi w latach okupacji – ze zrozumiałych względów – znane.
Szturmówka otrzymała pierwszą nagrodę w konkursie na piosenkę żołnierską, ogłoszonym 15 października 1942 r. przez „Biuletyn Informacyjny” (pismo podziemne, którego naczelnym redaktorem przez wszystkie lata okupacji był Aleksander Kamiński (1903–1978), autor powieści Kamienie na szaniec[10]) oraz Biuro Informacji i Propagandy Armii Krajowej[4]. Wielokrotnie drukowana w ulotkach, oddzielnie lub jak np. w styczniu 1943 r. wraz z piosenką Lecz to nic oraz w zbiorkach Pieśni zbrojne i Śpiewnik domowy, zyskała wyjątkowe miejsce wśród pieśni Polski Podziemnej. Była śpiewana nie tylko w Warszawie, lecz także w oddziałach partyzanckich na terenie całego okupowanego kraju. Szturmówkę przedrukowano prawie we wszystkich śpiewnikach, zamieszczono ją również w drugim zeszycie Pieśni walki podziemnej wydanym w 1947 r[1].
Drugi wariant tekstu został nadesłany przez Irenę Butkiewicz w ramach konkursu zorganizowanego staraniem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej oraz redakcji tygodnika „Nowa Wieś”. Trzecią wersję słów przekazał Józef Czartecki.
Utwór ukazał się drukiem w następujących publikacjach: Pieśni Batalionów Chłopskich, s. 48; B. Rutkowski Śpiewamy piosenki, s. 42–43; Pieśni ostatniej wojny, s. 4; Pieśni gniewne, s. 274[7].
1. |
Szewera Tadeusz, Straszyński Olgierd, Niech wiatr ją poniesie: antologia pieśni z lat 1939–1945, wyd. 2 poszerzone, Łódź, Wydawnictwo Łódzkie, 1975, s. 540, 541, 634, 635. |
2. |
|
3. |
|
4. |
|
5. |
|
6. |
|
7. |
|
8. |
|
9. |
Heering Krzysztof, Śpiewnik harcerski, Warszawa, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1988, s. 122, 123. |
10. |
|
11. |
Adrjański Zbigniew, Złota księga pieśni polskich: pieśni, gawędy, opowieści, Warszawa, Bellona, 1994, s. 304, 305. |