Zgłoszenie do artykułu: Bóg zapłać

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Tytuł:

Bóg zapłać

Klasyfikacja:

pieśń ludowa

Informacje

Pieśń ta niewątpliwie powstała pod wpływem erotyku szlacheckiego. W zbiorze pieśni pt. Kiermasz wieśniacki, pochodzącym z pierwszej połowy XVII w., spotykamy pieśń, będącą przypuszczalnie źródłem naszej pieśni łęczyckiej:

W onym pięknym ogródeczku

Moja śliczna Zosieneczku,

Kiedyś wianek wiła,

Te słowa mówiła:

Ach mój wianeczku różany,

lilijami przewijany,

Otoczysz mnie kołem

Nad mem wdzięcznem czołem.

Bóg cię żegnaj, panie ojcze,

Bywali tu wdzięczni goście,

Już nie będą bywać,

Wesela zażywać.

Już dobranoc, pani matko,

Tyś mię wychowała gładko,

Czegoć nie odsłużę,

W tym ci się zadłużę.

I was żegnam, śliczne ściany,

Alchirzyku malowany,

Któż tu siadać będzie,

Kiedy mnie nie będzie?

I ciebie już żegnam, ziele,

Któregom nasiała wiele,

Któż cię tu rwać będzie,

Kiedy mnie nie będzie[1]?

Z pieśni tej rozmaite fragmenty przeszły do różnych pieśni ludowych. Taką samą zwrotkę początkową odnajdujemy na Mazowszu:

W owym ślicznym ogródeczku

Twoja rutka Marysieczku,

Jakżeśwa sobie mawiały,

Kiedyśwa wianki wijały.

(Kolberg Oskar, Mazowsze, Warszawa, 1857, Dzieła wszystkie t. 5)

Dwa wiersze drugiej zwrotki są spotykane na Mazowszu oraz w Małopolsce np. pod Kozienicami:

Kołem wianeczku, kołem,

Kołem wianeczku, kołem,

Nad Marysinem czołem.

(Kolberg Oskar, Radomskie, Warszawa, 1857, Dzieła wszystkie t. 2, s. 227)

Dalsze zwrotki wielokrotnie pojawiają się w utworach, które występowały w różnych częściach Polski[1].

Bibliografia