Tytuł: |
Jakem do wojska wstępował |
Pieśń została nadesłana przez Jana Kaweckiego w ramach konkursu zorganizowanego staraniem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej oraz redakcji tygodnika „Nowa Wieś”. Jego informatorem był Józef Kamiński, wtedy 22-letni mieszkaniec Zbójna w powiecie Kolno.
Muzyka stanowi wariant wątku melodycznego pieśni ludowej, związanej z obrzędem weselnym, wykonywanej przed odjazdem do ślubu do słów: „Biała sukienka, złoty pas, wychodź, dziewczyno, bo już czas” lub „wyjeżdżaj dziewczę, bo już czas” (kolory owej sukienki i pasa bywają różne). Utwór jest rozpowszechniona szczególnie po zachodniej stronie Wisły, czyli w Polsce środkowej i południowej oraz na prawobrzeżnym Mazowszu. Melodia wiąże się również z tekstem balladowym: „Miał jeden ojciec trzy córy, nic wiedział, co miał dać której” (wątek z Króla Leara). Wersja melodyczna, zapisana przez Jana Kaweckiego, jako pieśń jeńców wojskowych, różni się od oryginalnej melodii ludowej tym, że utrzymana jest w tonacji moll[1].
1. |
Świrko Stanisław, Z pieśnią i karabinem: pieśni partyzanckie i okupacyjne z lat 1939–1945: wybór materiałów z konkursu ZMW i „Nowej Wsi”, Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1971, s. 79–81, 511. |