Polscy partyzanci

Zgłoszenie do artykułu: Polscy partyzanci

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Tytuł:

Polscy partyzanci

Już nie czekać dłużej w chatach

Autor słów:

Dziedzic, Emil

Melodia:

rosyjskiej pieśni Priamurskije partizany (Pieśń zaamurskich partyzantów)[1]

rosyjska pieśni Dan prikaz jemu na zapad[2]

Informacje

W działającym w lasach koło Miechowa w województwie krakowskim oddziale Gwardii Ludowej im. Bartosza Głowackiego rozpowszechniła się w lecie 1943 r. piosenka, której autorem był „Emil” – Emil Dziedzic. Mieszkał stale w Krakowie, ale w celach organizacyjnych (należał do PPR) przebywał również często w powiecie nowosądeckim. Tam też, we wsi Jasienna, położonej w północno-wschodniej części powiatu, w stojącym „na odludziu” domku Józefa Olszyńskiego, powstawała właśnie piosenka Polscy partyzanci. Józef Olszyński, pozostali domownicy i członkowie miejscowej komórki PPR, byli pierwszymi słuchaczami utworu „Emila”. Jak pisze Józef Olszyński, piosenka wyruszyła w świat właśnie z Jasiennej, a „słowa i melodia tej pieśni szybko przebiegały przez tereny Podkarpacia, a zwłaszcza powiaty Nowy Sącz, Gorlice, Tarnów”. Dotarła także w okolice Miechowa, m. in. do oddziału dowodzonego przez „Tadka Białego” – Tadeusza Grochala. Była drukowana na łamach „Walki Młodych” w numerze 4 z dnia 5 kwietnia 1943 r. Spopularyzowano ją również za pośrednictwem wydawanej w Krakowie „Trybuny Ludu”, w której redakcji pracował „Emil”. W 1944 r. jego piosenka weszła do broszury Zbiór wierszy i piosenek dla partyzantów Armii Ludowej. Po wojnie Antoni Olcha przygotował Wybór prozy i poezji Emila Dziedzica i wydał go w 1955 r[1].

Drugi wariant tekstu został nadesłany przez Władysława Adamiak w ramach konkursu zorganizowanego staraniem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej oraz redakcji tygodnika „Nowa Wieś”. Piosenkę wykonywano w PPR i GL w Rzeczycy Ziemiańskiej w powiecie Kraśnik. Informatorami uczestnika byli mieszkańcy Rzeczycy.

W przekazie konkursowym brak ostatniej zwrotki tej pieśni, śpiewanej na melodię rosyjską Dan prikaz jemu na zapad (melodia Aturowa, opracowanie muzyczne A. W. Aleksandrowa):

W miastach, wsiach już salwy grają,

W bój idziemy, w bój nam czas,

Partyzanci w szereg stają

Wolna armia wolnych mas.

O szerokiej popularności utworu świadczy szereg rękopisów z tekstem, przechowanych w Archiwum Zakładu Historii Partii przy KC PZPR (sygn. 245/3, t. II, k. 32, 44 oraz t. III, k. 75, 90). Pierwodruk pieśni ukazał się w czasopiśmie „Walka Młodych” (1943, nr 4). Opublikowano ją ponadto w: Zbiór pieśni, s. 2; Pieśni robotnicze, s. 42; Wiersze i pieśni, s. 30; Pieśni narodowe, s. 32; O Polskę Ludową, s. 26; Serce narodu, s. 174, zapis nutowy, s. 309; Zrodził nas czyn, s. 83; J. Szczawie; Antologia, s. 433; J. Lau, Nike, s. 41, 200; Pieśni gniewne, s. 263; Antologia pamięci, s. 69[2].

Bibliografia