Żegnam was, ojcze

Zgłoszenie do artykułu: Żegnam was, ojcze

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Tytuł:

Żegnam was, ojcze

Żegnam ja ojca

Na Prusy Wschodnie

Autor słów:

nieznany

Informacje

Pierwszy wariant tekstu został nadesłany przez Janinę Szymańską w ramach konkursu zorganizowanego staraniem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej oraz redakcji tygodnika „Nowa Wieś”. Informatorem uczestniczki była matka, zamieszkała w Stoczku. Piosenki nauczyła się w 1941 r. od wuja-partyzanta w okolicach Biłgoraja. Drugą wersję słów przekazał Stanisław Żelazny. Według uczestnika, pieśń śpiewana była przez oddziały Batalionów Chłopskich oraz inne oddziały w powiecie Łuków, Radzyń Podlaski i Puławy. Trzeci wariant ukazał się w śpiewniku Z pieśnią i karabinem dzięki Janowi Kaweckiemu. Przytoczone strofy stanowiły utwór młodzieży zabieranej na przymusowe roboty do Niemiec śpiewano w powiecie Bielsk Podlaski w 1943 r.

Muzyka utworu to jedna z popularnych, podwórzowych melodii, wiązanych z tekstami o charakterze melodramatycznym. Np. w piosence zaczynającej się od słów „Nad brzegiem morza, w ubogiej chatce, gdzie się grunt skały obrywa, nieletni chłopiec, siedząc przy matce, w takie się słowa odzywa” (syn sternika dowiaduje się o marynarskiej śmierci ojca, który uratował okręt od zatopienia, i postanawia iść w jego ślady); „Nad Ebru falą, goniąc spojrzeniem, młoda Cyganka siedziała” (zawiedziona miłość); „W pielgrzymiej szacie dziewica młoda przyszła, gdzie klasztor wśród boru” (poszukiwanie utraconego kochanka) itp. Melodia ta odżywa w nowych sytuacjach. W okresie międzywojennym śpiewano na tę nutę ckliwą balladę: „Nad brzegiem morza stał Edward ósmy, listki akacji obrywa, kocha, nie kocha, lubi, nie lubi, tak swoją Simpson przyzywa”. Na tę melodię śpiewane też były sentymentalne pieśni więzienne, np. „W więziennej celi, poza kratami, piękna Elwira siedziała”, a także pieśni emigracyjne, jak „Żegnam cię, ojcze, żegnam cię, matko”. W tej melodii znalazły swój wyraz tragiczne przeżycia młodzieży wywożonej na przymusowe roboty do Niemiec[1].

Bibliografia