Tytuł: |
Gdzieżeś bywał, czarny baranie? |
Klasyfikacja: |
pieśń ludowa |
Autor słów: |
Rogoszówna, Zofia[3] |
Melodia: |
ludowa |
Pieśń śpiewana przy grze w barana, która była bardzo znana. Obecnie zabawa została zapomniana, ale utwór przetrwał. Zasady zabawy są następujące: dzieci, trzymając się za ręce, tworzą koło. W jego środku staje jeden z uczestników jako „baran”. Koło kręci się przy śpiewie, a po każdej zwrotce baran usiłuje wydobyć się z niego na czworakach. Jeśli mu się to uda, na jego miejsce wstępuje ten, który go po prawej stronie przepuścił.
Czasami zmienia się tekst i zamiast słowa „baran” wymienia się imię Sewerysia. Dialog staje się wtedy dłuższy i przedstawiony został w drugiej wersji tekstu. Treść zasadnicza jest zatem następująca: baran, czy też człowiek (Seweryś) przebywa w młynie u kochanki, je i pije obficie, następnie choruje i umiera, wypowiadając swą ostatnią wolę, co do pogrzebu. Być może mamy do czynienia ze starą balladą o dziewczynie, która otruwa lubego jedzeniem. Utwory tego typu znane są na Zachodzie, zaś samo połączenie pewnego wątku z zabawą dziecinną i odebranie mu tragicznej grozy, jest częstym zjawiskiem. Pieśń o losach barana śpiewana jest na Łotwie, Białej, Czerwonej i Węgierskiej Rusi, wreszcie na Morawach[1].
