Nie na godach, na weselu
Biegło Twoje życie.
Trud, a męka przyspieszały
Serca Twego bicie.
Nie komnaty malowane były
Twem schronieniem;
Jeno ciemny loch więzienny,
Wymoszczą kamieniem.
Nie na puchach spoczywało
Umęczone ciało,
Deskę twardą, ziemię czarną
Za podłoże miało.
Knut a sybir wzmocnił ducha,
Zahartował wolę,
Krok za krokiem wykuwałeś
Polski lepszą dolę.
Za tę wiarę w jasne jutro,
Naczelniku(1) drogi,
Pokochała cię ojczyzna,
Szanują cię wrogi.
Więc nas prowadź, naród wolny,
Ku chlubnej przyszłości,
Brać włościańską, lud roboczy,
(1) Józef Piłsudski urodził się w 1867 roku w Żułowie pod Wilnem. Ukończył gimnazjum w Wilnie i był przez pewien czas na wydziale medycznym Uniwersytetu w Charkowie. W roku 1887, a więc w wieku lat zaledwie dwudziestu, został zesłany przez władze carskie na pięć lat na Syberię, jako podejrzany o udział w zamachu na życie Aleksandra III. W roku 1892 powrócił na Litwę i wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, oddając się całkowicie pracy niepodległościowej. W roku 1900 został aresztowany w Łodzi, wskutek wykrycia w jego mieszkaniu tajnej drukarni „Robotnika”; osadzony początkowo w X pawilonie w cytadeli warszawskiej, potem przewieziony do Petersburga, skąd uciekł. W latach 1904–1905 kierował działalnością bojową na obszarze Kongresówki. W Galicji tworzył organizacje strzeleckie, przysposabiając naród do walki zbrojnej o niepodległość. Po wybuchu wojny został komendantem I brygady Legionów Polskich (brygadierem). W lipcu 1917 roku aresztowany przez niemieckie władze okupacyjne i wywieziony do twierdzy w Magdeburgu, uwolniony został w listopadzie 1918 roku przez zrewolucjonizowany lud niemiecki. Po powrocie do ojczyzny Józef Piłsudski objął władzę dyktatorską i rozpoczął pracę nad wewnętrzną odbudową państwa. Mianował rząd, zwołał sejm, a jako naczelnik państwa i wódz naczelny wojska polskiego przeprowadził zwycięską wojnę z Rosją. W dniu 17 marca 1921 r. sejm ustawodawczy ogłosił konstytucję Rzeczypospolitej. W 1922 r. Józef Piłsudski ustąpił ze stanowiska naczelnika państwa. Po zabójstwie pierwszego prezydenta Rzeczypospolitej Gabriela Narutowicza, Józef Piłsudski usunął się od udziału w życia państwowym. W dniu 28 czerwca 1923 r. sejm powziął uchwałę, że „Marszałek Józef Piłsudski, jako Naczelnik Państwa i Wódz Naczelny, zasłużył się Narodowi”. Nie mogąc ścierpieć nieprawości i partyjniaków, na państwie żerujących, Józef Piłsudski staje w maju 1926 r. do walki o odrodzenie duszy narodu. Wybrany prezydentem Rzeczypospolitej, wyboru nie przyjmuje i staje do bezpośredniej pracy dla państwa, bądź jako prezes rady Ministrów, bądź też jako minister spraw wojskowych i generalny inspektor sił zbrojnych.
