Tytuł: |
Nowy Rok bieży |
Klasyfikacja: |
kolęda |
Autor słów: |
nieznany |
Wariantów melodii pieśń ta posiada cały szereg. Również jej tekst ma szereg wersji. W wersji starszej składa się z poszczególnych kupletów i refrenu (ten ostatni jest inny w pięciu zapisach benedyktynek z melodią, inny w starszych przekazach karmelitańskich), w późniejszych zapisach karmelitańskich refren zostaje zarzucony. Stąd często tekst wpisany bywa do rękopisu dwukrotnie (rękopis BJ 3642, 3646, kantyczka Chybińskiego, w II wersji – z melodią). W rękopisach karmelitanek BJ 3640 i 3647 figuruje tekst bez refrenu, podobnie w rękopisie BJ 3639; w karmelitańskim rękopisie BJ 3638 wpisany jest tylko tekst z refrenem oraz z melodią. W XVIII-wiecznych zbiorkach drukowanych kolęda zamieszczona jest w jezuickich Pieśniach nabożnych z 1745 roku, w II wydaniu Kantyczek Szlichtyna, 1785, i w Pieśniach nabożnych z 1796. Mioduszewski w Pastorałkach i kolędach, 1843, zanotował tę piosenkę z melodią, do której w XIX w. śpiewano również popularną pieśń szlachecką Wezmę ja kontusz, wezmę ja żupan. Ponieważ jednak melodia ta występuje już w 1759 r. w anonimowej Symphonia de Nativitate (rękopis w Bibliotece Seminarium Duchownego w Sandomierzu), trudno ustalić, czy pierwotnie nie była ona właśnie związana z kolędą. Podajemy dwie wersje melodii: jedną – dziś najpopularniejszą, której źródła nie udało nam się ustalić, oraz drugą – podaną przez Mioduszewskiego[3].
1. |
Szweykowska Anna, Polskie kolędy i pastorałki: antologia, wyd. 3, Kraków, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1989, s. 46, 47, 181. |
2. |
|
3. |
Flasza Tomasz, 50 najwięcej używanych kolęd, Kraków, Antoni Piwarski i Spółka, 1930, s. 18, 19. |
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.