Nazwisko: |
Szprot, Janusz |
Data urodzenia: |
26 września 1946 |
Miejsce urodzenia: |
Warszawa |
Data śmierci: |
2 lipca 2019 |
Miejsce śmierci: |
Ankara |
Pianista, kompozytor, aranżer, pedagog, muzykolog, krytyk muzyczny, teoretyk jazzu.
Pochodził z muzykalnej rodziny. Ojciec był organistą, mama śpiewaczką, młodszy brat, Leszek, klarnecista i saksofonista, to lider zespołu Vistula River Brass Band.
Gdy miał siedem lat, zaczął grać na akordeonie, później zainteresował się fortepianem. Uczył się w Średniej Szkole Muzycznej im. Karola Kurpińskiego w Łazienkach Warszawskich. Na początku lat 70., podczas studiów na Muzykologii UW, zaczął grać w zespole tradycyjnym Mario Wachowiaka pod nazwą 726 St. Peter Street Band (jego pierwszymi wzorami byli Fats Waller i James P. Johnson).
Debiutował na Jazzie nad Odrą w 1971 r. jako pianista w zespole Gold Washboard, z którym dwa lata później zdobył Złotą Tarkę. Grał również w zespołach Royal Rag, Asocjacja Hagaw, a od 1977 r. przez pięć lat w Samych Swoich, z którymi koncertował w wielu krajach europejskich, a w 1980 r. nagrał w serii Polish Jazz album The Locust. W tym czasie stworzył własną eksperymentalną grupę Amalgamat.
W drugiej połowie lat 80. wraz z saksofonistą Tomaszem Szukalskim założył Blues Duo Sz-Sz, które w sposób niezwykle ekspresyjny wykonywało tradycyjne standardy, bluesy i gospele. Duo Sz-Sz występowało z w Polsce i za granicą, m.in. na festiwalu w Cascais w Portugalii, a także w Addis-Abebie w Etiopii. Pod koniec lat 80. zostali zaproszeni do Ankary do poprowadzenia kursu jazzowego – letniej szkółki jazzu na wydziale muzycznym Uniwersytetu Bilkent. Natomiast w 1990 r. J. Szprot otrzymał ofertę utworzenia na tej uczelni pierwszego w Turcji profesjonalnego Wydziału Jazzu, którym kierował do 2014 r. Uruchomił współpracę pomiędzy Polską i Turcją, zapraszając na koncerty do Turcji czołówkę polskiego jazzu i wysyłając do Polski zarówno na koncerty, jak i na warsztaty, muzyków tureckich. Współpracował z wybitnym pianistą i saksofonistą Tuną Ötenelem, basistą Kamilem Erdemem. Jego odkryciem była fenomenalna wokalistka Sibel Köse. Nagrał z udziałem tych artystów autorski album Na tureckim dywanie. Już w trakcie pobytu w Turcji założył grupę o zmieniającej się obsadzie – Polish-Turkish Jazz Formation, następnie Fresh Air oraz Young@Hearts Band.
W 2010 r. został odznaczony w Ankarze medalem „Bene Merito” przyznanym przez Polskie MSZ za zasługi dla promocji polskiej kultury i umacniania pozycji Polski na arenie międzynarodowej. W Polsce też był znany jako wykładowca na Międzynarodowych Warsztatach Jazzowych w Chodzieży (1978-88); Zwierzyńcu (1988-90), Margoninie (1990-92); przez 25 lat w Puławach (1990-2015). Autor podręcznika Materiały do ćwiczeń improwizacji jazzowej wraz z przykładami na CD, zawierającego kompendium wiedzy o harmonii i stylistyce jazzowej.
Wybitny krytyk i teoretyk jazzu. Zwrócił na siebie uwagę już pierwszymi artykułami publikowanymi w połowie lat 70. w miesięczniku „Jazz”, potem związany z czasopismem „Jazz Forum”[2].
1. |
|
2. |
http://jazzforum.com.pl/main/artykul/janusz-szprot |