Dziewczyna zaklęta w drzewo

Zgłoszenie do artykułu: Dziewczyna zaklęta w drzewo

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Tytuł:

Dziewczyna zaklęta w drzewo

Klasyfikacja:

pieśń ludowa

Informacje

Pierwszy wariant tekstu pieśni pochodzi z Wisły na Śląsku Cieszyńskim, druga wersja zanotowana została w powiacie rybnickim na Górnym Śląsku, a trzecią Zygmunt Gloger zapisał na pograniczu polsko-ruskim i jest ona wierna ruskiemu pierwowzorowi. Pieśń ta odbyła ciekawą wędrówkę. Spotykamy ją w bardzo podobnym brzmieniu u Morawian oraz Słowaków, a także wśród niemieckich pasterzy tzw. „Kuhländchen” na północnych Morawach. Powszechnie znany jest ten motyw na Rusi, choć nieco inaczej ujęty. Powstały także warianty białoruskie i rosyjskie, które są niewątpliwie zapożyczone z małoruskich.

Najprawdopodobniej pasterze ruscy, którzy przemierzali długi szlak ze wschodu na zachód, zajmując niewyzyskane gospodarczo hale i pogórza, przynieśli pieśń do Słowaków. Od nich zapożyczyli ją górale wiślańscy, także Górny Śląsk, z drugiej zaś strony Morawianie i niemieccy pasterze z Moraw. Ta wędrówka pieśni pokrywa się także z kierunkiem rozprzestrzeniania się podań. Kultura pasterska (materialna i społeczna) jest wspólna wśród górali oraz pogórzan rumuńskich i morawskich.

Treść pieśni zawiera cudowne wątki nieliczne w kulturze ludowej. Utwory zamykały się zazwyczaj w obrębie spraw codziennych. W tym przypadku mamy do czynienia z tekstem o nadzwyczajnej tematyce, dodatkowo ubranym w formę wierszowaną. Sama idea metamorfozy nie jest ludowi obca, gdyż spotykamy ją często w podaniach i bajkach, a także w zabobonach. W niektórych okolicach wystrzega się ścinania konkretnych drzew, wierząc, że będzie z nich ciec krew. Czarodziejska moc słowa jest natomiast powszechnie uznawana. W trzeciej wersji utworu to przekleństwo matki stanowi trzon złych wydarzeń w pieśni[1].

Bibliografia