Tytuł: |
„Świtowcy” |
Autor słów: |
|
Melodia: |
utworu Zmarł biedaczysko w szpitalu polowym |
W czerwcu 1944 r. objął dowództwo III Obwodu Armii Ludowej na Kielecczyźnie partyzant lubelski i dotychczasowy dowódca II Obwodu – Lublin, ppłk „Mietek” – Mieczysław Moczar. Wydanym przez niego rozkazem z dnia 26 lipca tegoż roku działające dotąd samodzielnie oddziały Armii Ludowej połączone zostały w jednostki większe. W ten sposób powstały: I Brygada im. Ziemi Kieleckiej pod dowództwem kpt. „Zygmunta” – Henryka Połowniaka, X Brygada „Zwycięstwo”, dowodzona przez oficera radzieckiego, st. lejtn. „Dona” – Mikołaja Dońcowa oraz XI Brygada AL „Wolność”, pod dowództwem st. lejtn. Stiepana Riaszczenki, zaś w sierpniu II Brygada AL „Świt”, utworzona na bazie oddziału im. Gabriela Narutowicza, którego dowódcą był kpt. „Łokietek” – Tadeusz Maj. Jednostki te przeszły trudny bojowy szlak partyzancki na Kielecczyźnie, staczając wiele walk z przeważającymi siłami wroga, m. in. głośną na ziemi kieleckiej bitwę pod wsią Gruszka. 28 kwietnia 1944 r. w lesie starachowickim pod Jasieńcem odbyła się z udziałem komendanta „Świtu”, kpt. „Wiślicza”, pierwsza zbiórka oddziału partyzanckiego im. Gabriela Narutowicza. Składał się on z 22 członków organizacji „Świt”. „Wiślicz” – Eugeniusz Iwańczyk ułożył piosenkę właśnie dla tego oddziału. Melodię osnuł na motywach piosenki wojskowej z czasów pierwszej wojny światowej Zmarł biedaczysko w szpitalu polowym. Warto przy tym nadmienić, że melodia ta pochodziła ze znacznie starszej rosyjskiej pieśni żołnierskiej Umior biedniaga w balnice wajennoj. W 1963 r. tekst piosenki opublikował Adam Bakalarczyk (Dulka) w książce wspomnieniowej pt. Leśne boje[1].