Żołnierz drogą maszerował

Zgłoszenie do artykułu: Żołnierz drogą maszerował

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Tytuł:

Żołnierz drogą maszerował

Kolęda powstańcza

Autor słów:

nieznany

Melodia:

utworu Serce w plecaku

Data powstania:

grudzień 1994

Informacje

Jest to pierwsza wersja kolędy-piosenki, która powstała po powstaniu warszawskim w grudniu 1944 r. Słowa napisała zapomniana z nazwiska i pseudonimu lekarka, pracująca w szpitalu zorganizowanym dla rannych powstańców w Tworkach-Pruszkowie pod Warszawą. Po zakończeniu wojny autorka przebywała podobno w Krakowie. Taką informację przekazała wraz z tekstem kolędy Zofia Hajdo-Orszulska ps. „Marta” (redaktora „Polskiego Radia” w Warszawie), uczestniczki powstańczego szlaku bojowego od Woli do Placu Teatralnego na Starówce w 1944 r. Przez szpital w Tworkach przewinęło się po powstaniu ponad 5 tysięcy rannych, zarówno powstańców, jak i cywilnych mieszkańców Warszawy. Wśród rannych było bardzo dużo dzieci i dla nich właśnie przygotowała „Marta” bożenarodzeniową szopkę. Wtedy narodziła się Kolęda powstańcza do znanej melodii Serce w plecaku. Istnieje również druga, nieco odmienna wersja tej samej kolędy Żołnierz drogą maszerował. Brak w niej strofy zaczynającej się słowami: „Żołnierz niósł z Warszawy serce”, poza tym wiersz 2 brzmi: „Szedł z Warszawy lasem, borem”, wiersz 4: „Choć był bardzo utrudzony”, wiersz 17: „W nędznej szopie się zebrali”, wiersz 21: „A zaś w tyle za wszystkimi”, i wiersz 25: „Dzieciąteczko się spojrzało”. Odmienna cokolwiek jest również informacja o genezie kolędy. Autorka listu skierowanego do Olgierda Straszyńskiego, podpisująca się imieniem Wanda, pisze: „Przesyłam słowa kolędy z Powstania. Historia jej: grudzień 1944 – Boże Narodzenie. W szpitalu w Milanówku leżą ranni powstańcy. Nadeszła wigilia. Smutne drzewko, smutne myśli i wtedy powstały te słowa. Po wojnie, w latach czterdziestych, nagrana została płyta. Ktoś kupił Piosenkę o mojej Warszawie i niespodziewanie znalazł tę kolędę na drugiej stronie. Obecnie płyta jest unikalna”. Dołączony do listu tekst prawdopodobnie został spisany z nagrania utrwalonego na wspomnianej płycie[1].

Bibliografia