Nazwisko: |
Faliszewski, Tadeusz |
Pseudonim: |
Pobóg, Jan |
Saskowski, Jan |
|
Nowogródzki, Jerzy |
|
Orowski, Jerzy |
|
Data urodzenia: |
20 października 1898 |
Miejsce urodzenia: |
Żywiec |
Data śmierci: |
2 listopada 1961 |
Miejsce śmierci: |
Chicago (USA) |
Piosenkarz, aktor, śpiewak operetkowy i reżyser. Uczył się w gimnazjum we Lwowie[2], a następnie studiował w Szkole Politechnicznej w tym mieście. W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich w 1 pułku ułanów Władysława Beliny-Prażmowskiego[2]. Po jej zakończeniu był oficerem łącznikowym przy Ministerstwie Spraw Wojskowych. W 1922 r. zakończył służbę w stopniu porucznika rezerwy[2].
W 1922 r. poświęcił się pracy artystycznej[1]. Kosztowną naukę śpiewu sfinansowała w całości jego matka, która w młodości próbowała swych sił jako śpiewaczka. Po raz pierwszy Tadeusz Faliszewski został zaangażowany przez dyrektora objazdowej Operetki Krakowskiej „Nowości” Tadeusza Pilarskiego. W sezonie 1924/1925 w teatrze „Nowości” w Poznaniu był już partnerem Lucyny Messal (październik 1924 r.). Następnie występował w teatrze w Kaliszu. W sezonie 1925/1926 występował w teatrze „Eldorado” w Warszawie. W następnym sezonie zaangażował go teatr „Nowości” w Częstochowie. W maju 1927 r. Faliszewski dokonał swych pierwszych nagrań płytowych dla „Syreny Record”. W latach 1927–1928 występował w teatrze muzycznym „Mignon” w Warszawie. Od 2 lutego 1929 r. do 24 lutego 1930 r. kierował nowo zbudowanym, największym w Warszawie kinoteatrem – „Hollywood”. 29 sierpnia 1930 r. wystąpił po raz pierwszy w teatrze „Nowy Ananas” w Warszawie. 6 października 1930 r. rozpoczął występy na scenie teatru rewiowego „Morskie Oko”. Jednocześnie wszedł w skład Chóru Henryka Warsa. W 1931 r. grał w „Nowym Ananasie”, potem w „Morskim Oku” i „Mignon”. Od lutego 1932 r. występował w kinoteatrze „Hollywood”, następnie śpiewał w nadprogramach w kinie „Collosseum”, a od września 1932 r. do początku 1933 r. był kierownikiem artystycznym „Mignon”. W październiku 1933 r. grał w teatrze rewiowym „Praskie Oko”. W 1934 r. kierował kinoteatrem „Splendid”, zaś w 1935 r. był reżyserem przedstawień rewiowych w teatrze „Bagatela” w Łodzi. Wiosną 1937 r. brał udział w Wieczorach humoru i pieśni w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy oraz w Gdańsku w Danziger Hotel. W sezonach 1937/1938 i 1938/1939 występował w teatrze „8.15” w Warszawie[2].
Stał się bardzo szybko popularnym piosenkarzem, wykonawcą wielu przebojów, a także cenionym śpiewakiem operetkowym oraz rewiowym. Współpracował ze scenami w Poznaniu, Kaliszu, Przemyślu, Radomiu, Częstochowie, Łodzi, Wilnie i Krakowie. Wystąpił m.in. w operetkach i komediach muzycznych Księżniczka czardasza, Dolly, Cnotliwa Zuzanna, Narzeczona zginęła, Baron Kimmel i Panna Wodna. Zagrał w filmie Królowa przedmieścia (reż. Eugeniusz Bodo)[1].
W latach międzywojennych dokonał bardzo dużej liczby nagrań płytowych, najwięcej w „Syrenie Record”. Używał kilku pseudonimów: Jan Saskowski (przy swych pierwszych nagraniach z roku 1927), Jerzy Nowogródzki (pseudonim ten, raz tylko użyty, powstał od miejsca jego zamieszkania przy ul. Nowogrodzkiej 27); natomiast na płytach „Melodia Electro” wydawanych od 1935 r. używał pseudonimu Jan Pobóg (pseudonim pochodził od herbu rodziny Faliszewskich). Nagrywał również dla wytwórni „Odeon” i bardzo często dla „Lonory Electro” (pod własnym nazwiskiem oraz pod pseudonimem Jerzy Orowski).
24 sierpnia 1939 r. został zmobilizowany, następnie brał udział w kampanii wrześniowej. W marcu 1940 r. został aresztowany przez gestapo. Przez pięć lat więziono go w obozie koncentracyjnym w Mauthausen-Gusen. Po wyzwoleniu przebywał przez pewien czas w Austrii w obozie DP; następnie został przeniesiony do 2 Korpusu armii generała Władysława Andersa. Służył w 5 Dywizji we Włoszech jako oficer oświatowy i reżyser w teatrze „Wilków”.
Po II wojnie światowej przebywał początkowo w Anglii, dawał recitale piosenkarskie. Później wyjechał do Włoch a następnie do USA. Mieszkał w Chicago, występował w programach organizowanych przez Feliksa Konarskiego – „Ref-Rena” – w Teatrzyku pod anteną; dokonał nagrań w firmie fonograficznej prowadzonej przez Jana Wojewódkę[2].
Tadeusz Faliszewski jest bohaterem hasła w telewizyjnej wersji Leksykonu Polskiej Muzyki Rozrywkowej (odcinek 15 w reżyserii Ryszarda Wolańskiego)[1]. Z całą pewnością dokonał największej liczby nagrań spośród wszystkich polskich artystów nagrywających kiedykolwiek płyty gramofonowe – dowodem tego jest wykaz (zapewne i tak jeszcze nie pełny) jego dorobku w „Syrenie Record”, obejmujący około 1300 utworów[2].