Nazwisko: |
Żabczyński, Aleksander |
Data urodzenia: |
24 lipca 1900 |
Miejsce urodzenia: |
Warszawa |
Data śmierci: |
31 maja 1958 |
Miejsce śmierci: |
Warszawa |
Aktor teatralny, filmowy i rewiowy[1], piosenkarz. Ukończył gimnazjum generała Pawła Chrzanowskiego i Szkołę Podchorążych w Poznaniu. Podczas studiów prawniczych na Uniwersytecie Warszawskim wstąpił do koła dramatycznego, uczęszczał też do prywatnej szkoły filmowej Niny Niovilli[2]. Od 1922 r. kształcił się pod kierunkiem Juliusza Osterwy i Mieczysława Limanowskiego w Instytucie Reduta. Debiutował w działającym przy nim teatrze[1] 24 grudnia 1922 r. W latach dwudziestych grał w teatrach dramatycznych, potem rewiowych[2]. Do 1939 r. grał na scenach teatrów Warszawy, Poznania, Łodzi i Lwowa, m.in. w sztukach: Nowy Don Kichot, czyli Sto szaleństw, Podróż po Warszawie, Jean, Madame Sans-Gene, Skalmierzanki, Pensjonat we dworze, Opowieść zimowa i Świecznik. Jako aktor filmowy zadebiutował w 1926 r. w Czerwonym błaźnie. Popularność zyskał w komediach muzycznych, w których partnerował m.in. Helenie Grossównie, Toli Mankiewiczównie i Jadwidze Smosarskiej[1]. Wystąpił w około 25 filmów muzycznych, co przyniosło mu ogromną popularność[2].
W okresie międzywojennym występował także jako piosenkarz i konferansjer w teatrzykach rewiowych i kabaretach, m.in. w Morskim Oku, Rex, Kameleonie, Wielkiej Rewii i Cyruliku Warszawskim.
Zmobilizowany w 1939 r. wkrótce znalazł się w obozie jenieckim, z którego uciekł w 1940 r. Był oficerem Polskich Sił Zbrojnych we Francji i Wielkiej Brytanii, a od 1942 r. w Armii Polskiej generała Władysława Andersa. Przeszedł z nią cały szlak bojowy[1], był ranny w bitwie pod Monte Cassino[2]. Zdemobilizowany we Włoszech w 1946 r. wrócił do kraju.
Po wojnie poświęcił się w pełni aktorstwu. Grał w warszawskim teatrze Klasycznym i Polskim, m.in. w sztukach: Pociąg pancerny, Wiele hałasu o nic, Intryga i miłość, Szklanka wody, Król i aktor, Miesiąc na wsi, Gbury, Lato w Nohant, Achilles i panny, Maria Stuart, Juliusz i Ethel i Trzeci dzwonek[1]. Ponadto występował w radiu, brał udział w programach telewizyjnych. Nagrywał płyty dla „Syreny Record”, „Odeonu” i „Columbii”[2].