Tytuł: |
My, partyzanci majora „Hubali” |
|
Hubalczycy |
|
Hymn Hubalczyków |
|
Partyzanci Majora Hubali |
Autor słów: |
|
Melodia: |
pieśni Marsz strzelców |
Data powstania: |
1940 |
Wydzielony Oddział Wojska Polskiego, złożony w dużej mierze z żołnierzy i oficerów kawalerzystów, a dowodzony przez majora „Hubala” – Henryka Dobrzańskiego, rozpoczął działania partyzanckie przeciw okupantom hitlerowskim bezpośrednio po kapitulacji Warszawy. Za teren najkorzystniejszy do przeprowadzenia akcji bojowych uznał „Hubal” rejon Gór Świętokrzyskich na północ od Kielc. Docierał także w lasy spalskie nad Pilicą. Autor piosenki ppor. „Tchórzewski” – Józef Wüstenberg pełnił w oddziale funkcję oficera do zleceń. W lutym względnie na początku marca 1940 r., na kwaterach w Gałkach Krzczonowskich napisał słowa pierwszej oryginalnej piosenki „Hubalczyków”. Melodię zaczerpnął z pieśni powstańców 1863 r. Marsz strzelców – Hej strzelcy wraz, nad nami Orzeł Biały, kompozycji poety, prozaika i dramaturga Władysława Ludwika Anczyca. W ten sposób narodziła się w ogóle pierwsza w okupowanej Polsce pieśń partyzancka. W 1957 r. Melchior Wańkowicz opublikował ją w wersji nieco zmienionej w książce Hubalczycy (s. 83, inna wersja melodyczna)
Major „Hubal” – Henryk Dobrzański poległ 30 kwietnia 1940 r. w potyczce pod Anielinem. Przypuszczalnie właśnie wtedy, na znak żałoby po sławnym partyzancie, mieszkańcy kieleckich wsi przerobili pieśń ppor. „Tchórzewskiego”. Zmienili układ zwrotek i w dwóch miejscach także słowa, zaś dziarski rytm powstańczego marsza z 1863 r. zastąpili nutą wolniejszą i smutną. Ta druga melodia powstała z połączenia przerobionych „domorosłym sposobem” fragmentów dwóch melodii: To śpiewa noc i refrenu My, partyzanci majora Hubali (por. wersja 2)[1].
„Hubalczycy” to pierwsza zapisana pieśń partyzancka w okupowanej Polsce[3].
Pierwszy wariant tekstu został nadesłany przez Jana Daleszczyk w ramach konkursu zorganizowanego staraniem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej oraz redakcji tygodnika „Nowa Wieś”. Utwór śpiewano w oddziale „Burza” oraz we wszystkich oddziałach 25 pp. Armii Krajowej Ziemi Piotrkowskiej w bardzo uroczystych chwilach. Warto dodać, że w tej jednostce był tylko jeden żołnierz z oddziału Hubala, niewielu hubalczyków przeżyło bowiem krwawą okupację hitlerowską, większość z nich zginęła w walce z okupantem[2].
1. |
Szewera Tadeusz, Straszyński Olgierd, Niech wiatr ją poniesie: antologia pieśni z lat 1939–1945, wyd. 2 poszerzone, Łódź, Wydawnictwo Łódzkie, 1975, s. 318–321, 456, 457. |
2. |
Świrko Stanisław, Z pieśnią i karabinem: pieśni partyzanckie i okupacyjne z lat 1939–1945: wybór materiałów z konkursu ZMW i „Nowej Wsi”, Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1971, s. 337. |
3. |
Łochowski Leon, Korniewski Wiesław, ...pieśń ujdzie cało...: śpiewnik.. T. 1, Warszawa, Oddział Kultury Departamentu Wychowania Wojska Polskiego, 1992, s. 244–246. |
4. |
Adrjański Zbigniew, Złota księga pieśni polskich: pieśni, gawędy, opowieści, Warszawa, Bellona, 1994, s. 274, 275. |