Tytuł: |
To legioniści, pułk drugi i trzeci |
|
Druga Brygada w Karpatach |
|
Pułk drugi i trzeci w Karpatach |
Klasyfikacja: |
pieśń legionowa |
Autor słów: |
nieznany |
Autor muzyki: |
|
Melodia: |
utworu Pułk czwarty |
Data powstania: |
1914
|
Pieśń zniekształcona przez cenzurę austriacką prawie we wszystkich śpiewnikach wydanych w czasie wojny. Śpiewana na melodię Pułk czwarty, doskonale oddaje nastroje panujące w II Brygadzie. Napisana została przez nieznanego legionistę 3 pp w czasie początkowych walk w Karpatach. W antologii Wojenna Pieśń Polska znajduje się informacja, jakoby tym legionistą był Bogusław Szul, istotnie służący w tym pułku (od 18 X 1914 chorąży, od 11 XI 1914 ppor.). Autorstwa nie potwierdza jednak Szul w swoim śpiewniku, zaznaczając jedynie, że pieśń napisał „legionista 3 pp”. Być może autorem był „jeden z Kończyńskich” jak zanotowali twórcy dzieła Szlakiem bojowym Legionów (s. 222).
Ocenzurowana wersja czwartej zwrotki brzmi następująco:
Lecz jeśli padniem – to my, plemię Lasze,
Bogu oddamy – oręż niezhańbiony...
A gdy kto zajdzie w mogił naszych strony
I będzie pytał: „Kto tu pogrzebiony?”,
Wiatr im zaszumi: „To są polskie dzieci,
To Legioniści, pułk drugi i trzeci![1]”.
Utwór był często śpiewany, szczególnie w „czarnych chwilach” jako pieśń „nastrojowa”. Dobrze oddaje nastrój minorowy, który ogarniał ludzi słabszych w ciężkich warunkach walk karpackich[2].
por.: Polskie pieśni wojenne i piosenki obozowe, zebrał Ad(am) Z(agórski), Piotrków 1915; Jeziorski Władysław, Nowy śpiewnik polski 1914–1917. Zebrał… Kraków 1917, s. 53 (pt. Pułk drugi i trzeci w Karpatach)[1].
1. |
|
2. |
Szul Bogusław, Piosenki leguna tułacza, Warszawa, 1919, s. 20, 21. |
3. |
Zbyszko W. Mroczek, Muza Legionów Polskich 1914–1915: oryginalne śpiewy i śpiewki wojenne z melodiami. Z. 2, Kraków, Mroczek, Zbyszko Wilhelm, 1916, s. 10, 11. |
4. |