Pieśń Filaretów

Zgłoszenie do artykułu: Pieśń Filaretów

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Tytuł:

Pieśń Filaretów

Autor słów:

Mickiewicz, Adam

Autor muzyki:

nieznany

Weber, Karol Maria[9]
Melodia wywodzi się z opery Wolny strzelec powyższego autora.

Klukowski, Józef Tadeusz[5]
Dokonał opracowania muzycznego.

Data powstania:

grudzień 1820

Informacje

Pieśń była śpiewana podczas zebrań Zgromadzenia Filaretów – tajnego związku patriotycznego młodzieży wileńskiej, istniejącego w latach 1820–1823. Zrzeszenie zostało założone i kierowane przez członków tajnego stowarzyszenia młodzieży studenckiej w Wilnie – Towarzystwa Filomatów (1817–1823), do którego należeli m. in. Adam Mickiewicz, Tomasz Zan, Jan Czeczot[4]. Członkowie zrzeszenia dążyli do odnowy moralnej, społecznej i ustrojowej. Wspólne posiedzenia, dysputy, obchody rocznic i świąt – oto formy ich działania. Niezwykle istotną częścią działalności Filaretów było tworzenie i śpiewanie pieśni[9].

Obydwa związki zostały zlikwidowane w 1823 r. w wyniku procesu, jaki Mikołaj Nowosilcow wszczął przeciwko tajnym związkom młodzieży polskiej na Litwie. Proces ten zakończył się 7 sierpnia 1824 r. wyrokiem skazującym dwudziestu najwybitniejszych filomatów i filaretów na zesłanie w głąb Rosji[4].

Z przyczyn wykonawczych przestawiono w pierwszej zwrotce pieśni niektóre słowa, co z kolei spowodowało – ze względów logicznych – nieodzowną zmianę przypadku w słowie zwiastunka. Powstały więc dwie formy: zwiastunka w trzecim takcie od końca i zwiastunkę (jak w tekście Mickiewicza) – w końcowym takcie pieśni (por. wersja 3)[5].

Bibliografia

1. 

M. B. Nowina, Pieśni narodowe, wojenne, obozowe, ludowe: z muzyką, Warszawa, Księgarnia Maksymiliana Borkowskiego, 1916, s. 24–26.

2. 

Śpiewnik narodowy z nutami, Mikołów, Karol Miarka, 1920, s. 63–65.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora muzyki utworu.

3. 

Straszewicz Marzenna, Ojców naszych śpiew: pieśni patriotyczne, Komorów, Prometeusz, 1992, nr 196.

4. 

Wacholc Maria, Śpiewnik polski, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1991, s. 35, 36.

5. 

Prosnak Jan, Siedem wieków pieśni polskiej: śpiewnik dla młodzieży z komentarzem historycznym, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1979, s. 132–134.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora muzyki utworu. W antologii podany jest tekst skrócony.

6. 

Wójcicki Antoni, Cieślak Antoni, Polskie pieśni i piosenki: śpiewnik polski, Warszawa, Wydawnictwo Polonia, 1989, s. 22, 23, 198.

7. 

Adamski Walerjan, Polski śpiewnik narodowy z melodiami, wyd. 2, Poznań, Księgarnia i Drukarnia św. Wojciecha, 1919, s. 146–148.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora muzyki utworu.

8. 

Świerczek Wendelin, Śpiewniczek młodzieży polskiej: zawierający dawne i nowsze pieśni z muzyką na 1, 2 i 3 głosy. Z. 1–3, Kraków, Księża Misjonarze, 1917, z. II, nr 68, s. 100–102.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora muzyki utworu.

9. 

Łochowski Leon, Korniewski Wiesław, ...pieśń ujdzie cało...: śpiewnik.. T. 1, Warszawa, Oddział Kultury Departamentu Wychowania Wojska Polskiego, 1992, s. 82–84.