Tytuł: |
Marsz Polonia |
|
Marsz, marsz Polonia |
|
Pieśń wolności |
|
Marsz Czachowskiego |
|
Pieśń o wolności |
Autor słów: |
Wybicki, Józef[1] |
Anczyc, Władysław Ludwik[1] |
|
Melodia: |
|
pieśni ukraińskiej Ne chodi Hryciu na weczernyci. |
|
Data powstania: |
1863 |
W dniu 8 XII 1830 r. weszli do Kalisza Kosynierzy śpiewając Mazurka Dąbrowskiego, wkrótce narodziła się tam „Pieśń ułanów kaliskich” na tę samą melodię, przy czym wybrano na nowego dowódcę Dłuskiego. Ułani wykonywali zwrotki 5–6. Ostatnia zwrotka 9 została najprawdopodobniej ułożona przez zesłańców na Sybirze[1].
Pieśń ta jest dziełem kilku nieznanych autorów. W wersji pierwotnej śpiewana była w okresie Powstania Styczniowego jako „Marsz Czachowskiego” (Generał Dionizy Czachowski – jeden z głównych dowódców Powstania Styczniowego 1863 r.), na inną melodię niż obecnie. Rozpowszechniła się w różnych odmianach, zdobywając największą popularność w okresie pierwszej wojny światowej w Legionach Polskich, w armii Józefa Hallera (1873–1960). Wówczas dodano do niej dalsze zwrotki. W latach międzywojennych śpiewali ją przede wszystkim harcerze. Współcześnie jest ona pieśnią patriotyczną Polaków zamieszkałych za granicą, gdzie określana jest jako „Marsz Polonii”[2], [7].
„Marsz Polonii”, zwany wcześniej „Pieśnią Polaków”, wywodzi się od |Mazurka Dąbrowskiego. Powstał w końcu XIX w. na kontynencie amerykańskim. Pieśń zaczynała się słowami: „Jeszcze Polska nie zginęła, choć my za morzami”, a kończyła: „Amerykę rzucim i do Polski wrócim”. Została przywieziona z Brazylii przez Jadwigę Jahołkowską (nauczycielkę, działaczkę polityczną i ruchu chłopskiego) przed II wojną światową. Późniejsza odmiana „Marszu Polonii” została spopularyzowana przez harcerzy. Polscy żołnierze na Zachodzie w latach II wojny światowej śpiewali pieśń z refrenem „Marsz, marsz Sikorski...”.
Z pieśnią łączy się powstanie słowa Polonia dla określenia Polaków stale zamieszkujących poza granicami kraju. „Marsz Poloniia” towarzyszy uroczystościom patriotycznym i polonijnym za granicą oraz uroczystościom polonijnym w kraju[3].