Tytuł: |
Odważny Polak na marsowym polu |
|
Pieśń Konfederacji Barskiej |
|
Pieśń konfederacka |
|
Stawam na placu |
|
Pieśń konfederatów barskich z lat 1768–72 |
Autor słów: |
|
Autor muzyki: |
|
Data powstania: |
1768
|
Konfederacja barska (1768–1773 r.) była pierwszym orężnym protestem przeciwko kurateli Rosji, królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu i popierającym go wojskom rosyjskim. Występowała w obronie wiary katolickiej i niepodległości Rzeczypospolitej. Konfederacja zawiązała się w Barze, na Podolu 29 lutego 1768 r. za sprawą biskupa kamienieckiego Adama Stanisława Krasińskiego, przy współudziale starosty Józefa Pułaskiego, Kazimierza Pułaskiego, Michała Krasińskiego i karmelity księdza Marka Jandołowicza. Cztery lata trwające walki konfederatów, pod wodzą głównie Kazimierza Pułaskiego, zakończyły się klęską. W dniu 6 lutego 1772 r. nastąpił pierwszy rozbiór Polski między Rosję i Prusy. W kilkanaście dni potem do rozbioru ziem polskich przyłączyła się Austria[2].
W Śpiewniczku młodzieży polskiej pieśń została uznana za wariant utworu „Trójca, Bóg Ojciec...”[5].
Tragiczna dzieje konfederatów barskich przypomina czasem jeszcze śpiewana piosenka Stawam na placu z Boga ordynansu, kunsztownie rymowana i melodyjna. Zbieracz pieśni mjr Zygmunt Andrzejewski podaje w swojej antologii Wojenna pieśń polska (1939), iż utwór ten śpiewano również w powstaniu kościuszkowskim[9].