Polonez Kościuszki

Zgłoszenie do artykułu: Polonez Kościuszki

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Tytuł:

Polonez Kościuszki

Patrz Kościuszko na nas z nieba

Polonez Kościuszki z roku 1831

Autor słów:

Suchodolski, Rajnold

Autor muzyki:

nieznany

Barcicki, A.[8], [9]

Kościuszko, Tadeusz[11]
Jest to domniemany autor muzyki.

Data powstania:

1830
Informacje zawarte w publikacjach nie są zgodne, co do daty powstania utworu. Można jednak termin ten zawęzić do lat 1830–1831.

Informacje

Utwór powstał w okresie dyktatury generała Józefa Chłopickiego sprawowanej od 5 grudnia 1830 r. do 17 stycznia 1831 r. Do tekstu tego dołączono nieznacznie zmienioną melodię „Poloneza Kościuszki” („Podróż Twoja nam niemiła”) z 1792 r. anonimowego kompozytora, śpiewanego przez żołnierzy żegnających wyjeżdżającego do Saksonii generała, który po przystąpieniu króla do Targowicy (23 lipiec 1792 r.) i zaprzestaniu działań wojennych, podał się do dymisji[6].

Muzyka tej pieśni przypisywana jest samemu Kościuszce. Początkowo był to utwór wyłącznie instrumentalny. W roku 1792 zmieniono go nieco i dołączono do niego tekst, zaczynający się od słów: „Podróż Twoja nam niemiła”. W czasie Powstania Listopadowego śpiewano tę pieśń z tekstem R. Suchodolskiego i adresowano do generała Józefa Chłopickiego. Później zmieniono w trzeciej zwrotce nazwisko Chłopickiego na Kościuszki i słowo „dyktator” na „naczelnik” oraz odpowiednio rym, przywracając pieśni jej pierwotny charakter (por. 4 wariant tekstu)[11].

Co do roku powstania melodii źródła nie są zgodne: podają 1831 r., 1792 r., 1795 r[1], [4], [8], [9].

Piąty wariant tekstu utworu został nadesłany przez Jana Dąbrowskiego w ramach konkursu zorganizowanego staraniem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej oraz redakcji tygodnika „Nowa Wieś”. Pieśń jest parafrazą poloneza Rajnolda Suchodolskiego. Ukazała się drukiem w publikacji Franciszka Barańskiego pt. Jeszcze Polska... (cz. II, Słowa, Lwów-Warszawa b. r., s. II.)[14].

Bibliografia

1. 

Lirenka: wieniec pieśni na uroczystość wiosenną dziatwy w układzie na 2 głosy. Cz. 2, Lwów, Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, 1926, s. 17, 18.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora muzyki utworu.

2. 

Śpiewnik pracownic polskich, wyd. 5 powiększone, Poznań, 1919, s. 19, 20.

3. 

Śpiewnik narodowy z nutami, Mikołów, Karol Miarka, 1920, s. 50, 51.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora tekstu oraz muzyki utworu.

4. 

Straszewicz Marzenna, Ojców naszych śpiew: pieśni patriotyczne, Komorów, Prometeusz, 1992, nr 71.

5. 

Woźny Michał, Jeszcze jeden mazur dzisiaj: pieśń w łatwym układzie na fortepian, Kraków, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 60, 61.

6. 

Wacholc Maria, Śpiewnik polski, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1991, s. 42, 43.

7. 

Świerzyński Michał, Pieśni narodowe z muzyką: w setną rocznicę trzeciego rozbioru Polski wydane. Z. 2, Słowa, Kraków, Księgarnia K. Wojnara i Spółki, 1900, s. 23, 24.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora tekstu i muzyki utworu.

8. 

Adamski Walerjan, Polski śpiewnik narodowy z melodiami, wyd. 2, Poznań, Księgarnia i Drukarnia św. Wojciecha, 1919, s. 43–45.

9. 

Świerczek Wendelin, Śpiewniczek młodzieży polskiej: zawierający dawne i nowsze pieśni z muzyką na 1, 2 i 3 głosy. Z. 1–3, Kraków, Księża Misjonarze, 1917, z. I, nr 12, s. 21, 22.

10. 

Pilecka Ligia, Tam na błoniu błyszczy kwiecie: śpiewnik historyczny, wyd. Wyd 1 2 rzut, Kraków, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1985, s. 108, 109.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora muzyki utworu.

11. 

Łochowski Leon, Korniewski Wiesław, ...pieśń ujdzie cało...: śpiewnik.. T. 1, Warszawa, Oddział Kultury Departamentu Wychowania Wojska Polskiego, 1992, s. 103–105.

12. 

Biblioteka Jagiellońska

13. 

Adrjański Zbigniew, Złota księga pieśni polskich: pieśni, gawędy, opowieści, Warszawa, Bellona, 1994, s. 69, 70.

14. 

Świrko Stanisław, Z pieśnią i karabinem: pieśni partyzanckie i okupacyjne z lat 1939–1945: wybór materiałów z konkursu ZMW i „Nowej Wsi”, Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1971, s. 151.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora tekstu i muzyki utworu.

Finansowanie

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007–2013.