Jedzie na Kasztance

Zgłoszenie do artykułu: Jedzie na Kasztance

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE i ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 (Dz. U. poz. 1000), w celu wymiany informacji z zakresu polskiej pieśni i piosenki. Wymiana informacji będzie się odbywać zarówno za pośrednictwem niniejszego formularza jak i bezpośrednio, w dalszym toku spraw, redaktora bazy danych, prowadzącego korespondencję z właściwego dla niego adresu mailowego.
Administratorem danych jest Ośrodek Kultury „Biblioteka Polskiej Piosenki” z siedzibą w Krakowie przy ulicy Krakusa 7. Wszelkie dokładne informacje o tym jak zbieramy i chronimy Twoje dane uzyskasz od naszego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (iodo@bibliotekapiosenki.pl).
Wszystkim osobom, których dane są przetwarzane, przysługuje prawo do ochrony danych ich dotyczących, do kontroli przetwarzania tych danych oraz do ich uaktualniania, usunięcia jak również do uzyskiwania wszystkich informacji o przysługujących im prawach.

Wariant 1

Strzałka

Jedzie, jedzie na Kasztance(1),

Siwy strzelca strój!

/Hej, hej, Komendancie(2),

Miły wodzu mój!/bis

Gdzie szabelka Twa ze stali,

Przecież idziem w bój?

Hej, hej, Komendancie...

Gdzie Twój mundur generalski,

Złotem wyszywany?

Hej, hej, Komendancie...

Masz wierniejszych niż stal chłodna

Młodych Strzelców rój...

Hej, hej, Komendancie...

Nad lampasy i czerwienie

Wolisz Strzelca strój...

Hej, hej, Komendancie...

Ale pod tą szarą bluzą

Serce ze złota!

Hej, hej, Komendancie...

Ale błyszczą groźną wolą

Królewskie oczy!

Hej, hej, Komendancie...

Pójdziem z Tobą po zwycięstwo

Poprzez krew i znój!

Hej, hej, Komendancie...[1], [2], [3], [4], [5], [6], [8], [9], [11], [13]


(1) Kasztanka – klacz ofiarowana Józefowi Piłsudskiemu przez Eustachego Romera w majątku Czaple Małe 9 sierpnia 1914 r. Według relacji pochodzącej z rodziny Popielów, Kasztanka została ofiarowana przez Pawła lub jego syna Ludwika Popiela, właścicieli tego majątku.

(2) Józef Piłsudski – urodził się w 1867 r. w Żułowie pod Wilnem. Ukończył gimnazjum w Wilnie i był przez pewien czas na wydziale medycznym Uniwersytetu w Charkowie. W 1887 r., a więc w wieku lat zaledwie dwudziestu, został zesłany przez władze carskie na pięć lat na Syberię, jako podejrzany o udział w zamachu na życie Aleksandra III. W 1892 r. powrócił na Litwę i wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, oddając się całkowicie pracy niepodległościowej. W 1900 r. został aresztowany w Łodzi, wskutek wykrycia w jego mieszkaniu tajnej drukarni „Robotnika”; osadzony początkowo w X pawilonie w cytadeli warszawskiej, potem przewieziony do Petersburga, skąd uciekł. W latach 1904–1905 kierował działalnością bojową na obszarze Kongresówki. W Galicji tworzył organizacje strzeleckie, przysposabiając naród do walki zbrojnej o niepodległość. Po wybuchu wojny został komendantem I brygady Legionów Polskich (brygadierem). W lipcu 1917 r. aresztowany przez niemieckie władze okupacyjne i wywieziony do twierdzy w Magdeburgu. Uwolniony został w listopadzie 1918 r. przez zrewolucjonizowany lud niemiecki. Po powrocie do ojczyzny Józef Piłsudski objął władzę dyktatorską i rozpoczął pracę nad wewnętrzną odbudową państwa. Mianował rząd, zwołał sejm, a jako naczelnik państwa i wódz naczelny wojska polskiego, przeprowadził zwycięską wojnę z Rosją. W dniu 17 marca 1921 r. sejm ustawodawczy ogłosił konstytucję Rzeczypospolitej. W 1922 r. Józef Piłsudski ustąpił ze stanowiska naczelnika państwa. Po zabójstwie pierwszego prezydenta Rzeczypospolitej Gabriela Narutowicza, Józef Piłsudski usunął się od udziału w życia państwowym. W dniu 28 czerwca 1923 r. sejm powziął uchwałę, że „Marszałek Józef Piłsudski, jako Naczelnik Państwa i Wódz Naczelny, zasłużył się Narodowi”. Nie mogąc ścierpieć nieprawości i partyjniaków, na państwie żerujących, Józef Piłsudski staje w maju 1926 r. do walki o odrodzenie duszy narodu. Wybrany prezydentem Rzeczypospolitej wyboru nie przyjmuje i staje do bezpośredniej pracy dla państwa, bądź jako prezes rady Ministrów, bądź też jako minister spraw wojskowych i generalny inspektor sił zbrojnych.

Wariant 2

Strzałka

Jedzie, jedzie na kasztance(1)

Siwy strzelca strój.

Hej, hej, komendancie,

Miły wodzu mój!

Gdzie szabelka twa ze stali?

Przecież idziem w bój,

Hej, hej, komendancie,

Miły wodzu mój!

Gdzie twój mundur jeneralski,

Złotem naszywany?

Hej, hej, komendancie,

Wodzu kochany!

Masz wierniejszych niż stal chłodna

Młodych strzelców rój,

Hej, hej, komendancie,

Miły wodzu mój!

Nad lampasy i purpury

Wolisz strzelca strój,

Hej, hej, komendancie,

Miły wodzu mój!

Ale pod tą szarą bluzą

Serce ze złota,

Hej, hej, komendancie,

Serce ze złota!

Ale błyszczą groźną wolą

Królewskie oczy,

Hej, hej, komendancie,

Królewskie oczy!

Pójdziem z tobą po zwycięstwa

Poprzez krew i znój,

Hej, hej, komendancie,

Miły wodzu mój![7], [10], [12]


(1) Kasztanka – klacz podarowana Józefowi Piłsudskiemu w majątku Czaple Małe 9 sierpnia 1914 r. Marszałek bardzo ją lubił, została uwieczniona na kilku obrazach Wojciecha Kossaka, wspominana często w literaturze i poezji dotyczącej tamtych lat.

Bibliografia

1. 

Roliński Adam, A gdy na wojenkę szli Ojczyźnie służyć...: pieśni i piosenki żołnierskie z lat 1914–1918: antologia, wyd. 2, Kraków, Księgarnia Akademicka, 1996, s. 311, 312, 457, 458.

2. 

Biernacki Wacław, Marsze i piosenki Brygady Piłsudskiego, Kraków, Baranowski, Michał, 1915, s. 3.

3. 

Zbyszko W. Mroczek, Muza Legionów Polskich 1914–1915: oryginalne śpiewy i śpiewki wojenne z melodiami. Z. 2, Kraków, Mroczek, Zbyszko Wilhelm, 1916, s. 18, 19.

4. 

Szul Bogusław, Piosenki leguna tułacza, Warszawa, 1919, s. 41.

5. 

Straszewicz Marzenna, Ojców naszych śpiew: pieśni patriotyczne, Komorów, Prometeusz, 1992, nr 96.

6. 

Wacholc Maria, Śpiewnik polski, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1991, s. 106, 107.

7. 

Cepelli Jan, Śpiewnik strzelecki szkoły junaka: dla organizacyj przysposobienia wojskowego, Warszawa, Główna Księgarnia Wojskowa, 1933, s. 65, 66.

8. 

Bożyk Jerzy Michał, Boroń Piotr, Śpiewnik pieśni patriotycznej, wyd. 10, Kraków, Ośrodek Edukacji Obywatelskiej, 2007, s. 33.

9. 

Świerczek Wendelin, Śpiewniczek młodzieży polskiej: zawierający dawne i nowsze pieśni z muzyką na 1, 2 i 3 głosy. Z. 1–3, Kraków, Księża Misjonarze, 1917, z. I, nr 42, s. 58.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora tekstu i muzyki utworu. W śpiewniku zamieszczono skróconą wersję słów.

10. 

Łochowski Leon, Korniewski Wiesław, ...pieśń ujdzie cało...: śpiewnik.. T. 1, Warszawa, Oddział Kultury Departamentu Wychowania Wojska Polskiego, 1992, s. 174–176.

11. 

Olszewski Jerzy, Śpiewnik młodej wsi: na 2 głosy, Warszawa, Centralny Związek Młodej Wsi, 1937, s. 18.
Publikacja nie zawiera informacji na temat autora słów i muzyki utworu. Publikacja zawiera tylko trzy pierwsze zwrotki.

12. 

Adrjański Zbigniew, Złota księga pieśni polskich: pieśni, gawędy, opowieści, Warszawa, Bellona, 1994, s. 238.
W publikacji zawarte jest 5 pierwszych zwrotek.

13. 

Brzozowski Korneliusz, Marysine śpiewanki: 50 piosenek dla szkół powszechnych. Z. 2, Lwów, Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, 1937, s. 6.
Publikacja zawiera tylko pierwszą i ostatnią zwrotkę.

Finansowanie

Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.